古诗词大全

热度:190 作者: [汉朝] 司马迁
类型:写人|古文观止|道德|写鱼|

孔子曰:“导之以政,齐之以刑,民免而无耻。

导之以德,齐之以礼,有耻且格。

”老氏称:“上德不德,是以有德;下德不失德,是以无德。

”“法令滋章,盗贼多有。

”太史公曰:信哉是言也!法令者治之具,而非制治清浊之源也。

昔天下之网尝密矣然奸伪萌起,其极也,上下相遁,至于不振当是之时,吏治若救火扬沸,非武健严酷,恶能胜其任而愉快乎!言道德者,溺其职矣。

故曰“听讼,吾犹人也,必也使无讼乎。

”“下士闻道大笑之”。

非虚言也。

汉兴,破觚而为圜,斫雕而为朴,网漏于吞舟之鱼,而吏治,不至于奸,黎民艾安。

由是观之,在彼不在此。

liè chuán
[ [ hàn cháo ] ] qiān
kǒng yuē : : dǎo zhī zhèng , , zhī xíng , , mín miǎn ér chǐ       
dǎo zhī , , zhī , , yǒu chǐ qiě       
lǎo shì chēng : : shàng , , shì yǒu ; ; xià shī , , shì       
lìng zhāng , , dào zéi duō yǒu       
tài shǐ gōng yuē : : xìn zāi shì yán ! ! lìng zhě zhì zhī , , ér fēi zhì zhì qīng zhuó zhī yuán       
tiān xià zhī wǎng cháng rán jiān wěi méng , , , , shàng xià xiàng dùn , , zhì zhèn dāng shì zhī shí , , zhì ruò jiù huǒ yáng fèi , , fēi jiàn yán , , è néng shèng rèn ér kuài ! ! yán dào zhě , , zhí       
yuē tīng sòng , , yóu rén , , shǐ 使 sòng       
xià shì wén dào xiào zhī       
fēi yán       
hàn xìng , , ér wéi huán , , zhuó diāo ér wéi , , wǎng lòu tūn zhōu zhī , , ér zhì , , zhì jiān , , mín ài ān       
yóu shì guān zhī , , zài zài
热度:1360 作者: [汉朝] 司马迁
类型:古文观止|关怀|

太史公曰:吾闻之周生曰:“舜目盖重瞳子。

”又闻项羽亦重瞳子。

羽岂其苗裔邪?何兴之暴也?夫秦失其政,陈涉首难,豪杰蜂起,相与并争,不可胜数。

然羽非有尺寸,乘势起陇亩之中,三年,遂将五诸侯灭秦,分裂天下而封王侯,政由羽出,号为霸王,位虽不终,近古以来,未尝有也。

及羽背关怀楚,放逐义帝而自立,怨王侯叛己,难矣。

自矜功伐,奋其私智,而不师古,谓霸王之业,欲以力征经营天下,五年,卒亡其国,身死东城,尚不觉寤,而不自责,过矣。

xiàng běn zàn
[ [ hàn cháo ] ] qiān
tài shǐ gōng yuē : : wén zhī zhōu shēng yuē : : shùn gài zhòng tóng       
yòu wén xiàng zhòng tóng       
miáo xié ? ? xìng zhī bào ? ? qín shī zhèng , , chén shè shǒu nán , , háo jié fēng , , xiàng bìng zhēng , , shèng shù       
rán fēi yǒu chǐ cùn , , chéng shì lǒng zhī zhōng , , sān nián , , suí jiāng zhū hóu miè qín , , fèn liè tiān xià ér fēng wáng hóu , , zhèng yóu chū , , hào wéi wáng , , wèi suī zhōng , , jìn lái , , wèi cháng yǒu       
bèi guān huái 怀 chǔ , , fàng zhú ér , , yuàn wáng hóu pàn , , nán       
jīn gōng , , fèn zhì , , ér shī , , wèi wáng zhī , , zhēng jīng yíng tiān xià , , nián , , wáng guó , , shēn dōng chéng , , shàng jiào , , ér , , guò       
热度:6581 作者: [汉朝] 司马迁
类型:|写景|写风|写水|写鸟|写人|古文观止|治国|道德|忧愁|父母|写草|国事|写鱼|写风|写鸟

  屈原者,名平,楚之同姓也。为楚怀王左徒。博闻强志,明于治乱,娴于辞令。入则与王图议国事,以出号令;出则接遇宾客,应对诸侯。王甚任之。

  上官大夫与之同列,争宠而心害其能。怀王使屈原造为宪令,屈平属草稿未定。上官大夫见而欲夺之,屈平不与,因谗之曰:“王使屈平为令,众莫不知。每一令出,平伐其功,曰以为‘非我莫能为也。’”王怒而疏屈平。

  屈平疾王听之不聪也,谗谄之蔽明也,邪曲之害公也,方正之不容也,故忧愁幽思而作《离骚》。“离骚”者,犹离忧也。夫天者,人之始也;父母者,人之本也。人穷则反本,故劳苦倦极,未尝不呼天也;疾痛惨怛,未尝不呼父母也。屈平正道直行,竭忠尽智,以事其君,谗人间之,可谓穷矣。信而见疑,忠而被谤,能无怨乎?屈平之作《离骚》,盖自怨生也。《国风》好色而不淫,《小雅》怨诽而不乱。若《离骚》者,可谓兼之矣。上称帝喾,下道齐桓,中述汤、武,以刺世事。明道德之广崇,治乱之条贯,靡不毕见。其文约,其辞微,其志洁,其行廉。其称文小而其指极大,举类迩而见义远。其志洁,故其称物芳;其行廉,故死而不容。自疏濯淖污泥之中,蝉蜕于浊秽,以浮游尘埃之外,不获世之滋垢,皭然泥而不滓者也。推此志也,虽与日月争光可也。

  屈平既绌。其后秦欲伐齐,齐与楚从亲,惠王患之。乃令张仪详去秦,厚币委质事楚,曰:“秦甚憎齐,齐与楚从亲,楚诚能绝齐,秦愿献商、於之地六百里。”楚怀王贪而信张仪,遂绝齐,使使如秦受地。张仪诈之曰:“仪与王约六里,不闻六百里。”楚使怒去,归告怀王。怀王怒,大兴师伐秦。秦发兵击之,大破楚师于丹、淅,斩首八万,虏楚将屈匄,遂取楚之汉中地。怀王乃悉发国中兵,以深入击秦,战于蓝田。魏闻之,袭楚至邓。楚兵惧,自秦归。而齐竟怒,不救楚,楚大困。明年,秦割汉中地与楚以和。楚王曰:“不愿得地,愿得张仪而甘心焉。”张仪闻,乃曰:“以一仪而当汉中地,臣请往如楚。”如楚,又因厚币用事者臣靳尚,而设诡辩于怀王之宠姬郑袖。怀王竟听郑袖,复释去张仪。是时屈原既疏,不复在位,使于齐,顾反,谏怀王曰:“何不杀张仪?”怀王悔,追张仪,不及。

  其后,诸侯共击楚,大破之,杀其将唐眜。时秦昭王与楚婚,欲与怀王会。怀王欲行,屈平曰:“秦,虎狼之国,不可信,不如毋行。”怀王稚子子兰劝王行:“奈何绝秦欢!”怀王卒行。入武关,秦伏兵绝其后,因留怀王,以求割地。怀王怒,不听。亡走赵,赵不内。复之秦,竟死于秦而归葬。长子顷襄王立,以其弟子兰为令尹。楚人既咎子兰以劝怀王入秦而不反也。屈平既嫉之,虽放流,眷顾楚国,系心怀王,不忘欲反。冀幸君之一悟,俗之一改也。其存君兴国,而欲反复之,一篇之中,三致志焉。然终无可奈何,故不可以反。卒以此见怀王之终不悟也。

  人君无愚 、智 、贤不肖,莫不欲求忠以自为,举贤以自佐。然亡国破家相随属,而圣君治国累世而不见者,其所谓忠者不忠,而所谓贤者不贤也。怀王以不知忠臣之分,故内惑于郑袖,外欺于张仪,疏屈平而信上官大夫、令尹子兰,兵挫地削,亡其六郡,身客死于秦,为天下笑,此不知人之祸也。《易》曰:“井渫不食,为我心恻,可以汲。王明,并受其福。”王之不明,岂足福哉!令尹子兰闻之,大怒。卒使上官大夫短屈原于顷襄王。顷襄王怒而迁之。屈原至于江滨,被发行吟泽畔,颜色憔悴,形容枯槁。渔父见而问之曰:“子非三闾大夫欤?何故而至此?”屈原曰:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”渔父曰:“夫圣人者,不凝滞于物,而能与世推移。举世混浊,何不随其流而扬其波?众人皆醉,何不哺其糟而啜其醨?何故怀瑾握瑜,而自令见放为?”屈原曰:“吾闻之,新沐者必弹冠,新浴者必振衣。人又谁能以身之察察,受物之汶汶者乎?宁赴常流而葬乎江鱼腹中耳。又安能以皓皓之白,而蒙世之温蠖乎?”乃作《怀沙》之赋。于是怀石,遂自投汨罗以死。

  屈原既死之后,楚有宋玉、唐勒、景差之徒者,皆好辞而以赋见称。然皆祖屈原之从容辞令,终莫敢直谏。其后楚日以削,数十年竟为秦所灭。自屈原沉汨罗后百有馀年,汉有贾生,为长沙王太傅。过湘水,投书以吊屈原。

  太史公曰:“余读《离骚》、《天问》、《招魂》、《哀郢》,悲其志。适长沙,过屈原所自沉渊,未尝不垂涕,想见其为人。及见贾生吊之,又怪屈原以彼其材游诸侯,何国不容,而自令若是!读《服鸟赋》,同死生,轻去就,又爽然自失矣。”

yuán liè chuán
[ [ hàn cháo ] ] qiān
             yuán zhě míng píng chǔ zhī tóng xìng wéi chǔ huái 怀 wáng zuǒ wén qiáng zhì míng zhì luàn xián lìng wáng guó shì chū hào lìng chū jiē bīn yīng duì zhū hóu wáng shèn rèn zhī       
             shàng guān zhī tóng liè zhēng chǒng ér xīn hài néng huái 怀 wáng shǐ 使 yuán zào wéi xiàn lìng píng shǔ cǎo gǎo 稿 wèi dìng shàng guān jiàn ér duó zhī píng yīn chán zhī yuē wáng shǐ 使 píng wéi lìng zhòng zhī měi lìng chū píng gōng yuē wéi fēi néng wéi wáng ér shū píng       
             píng wáng tīng zhī cōng chán chǎn zhī míng xié zhī hài gōng fāng zhèng zhī róng yōu chóu yōu ér zuò sāo sāo zhě yóu yōu tiān zhě rén zhī shǐ zhě rén zhī běn rén qióng fǎn běn láo juàn wèi cháng tiān tòng cǎn wèi cháng píng zhèng dào zhí háng jié zhōng jìn zhì shì jun1 chán rén jiān zhī wèi qióng xìn ér jiàn zhōng ér bèi bàng néng yuàn píng zhī zuò sāo gài yuàn shēng guó fēng hǎo ér yín xiǎo yuàn fěi ér luàn ruò sāo zhě wèi jiān zhī shàng chēng xià dào huán zhōng shù tāng shì shì míng dào zhī guǎng 广 chóng zhì luàn zhī tiáo guàn jiàn wén yuē wēi zhì jié háng lián chēng wén xiǎo ér zhǐ lèi ěr ér jiàn yuǎn zhì jié chēng fāng háng lián ér róng shū zhuó nào zhī zhōng chán tuì zhuó huì yóu chén āi zhī wài huò shì zhī gòu jiào rán ér zhě tuī zhì suī yuè zhēng guāng       
             píng chù hòu qín chǔ cóng qīn huì wáng huàn zhī nǎi lìng zhāng xiáng qín hòu wěi zhì shì chǔ yuē qín shèn zēng chǔ cóng qīn chǔ chéng néng jué qín yuàn xiàn shāng zhī liù bǎi chǔ huái 怀 wáng tān ér xìn zhāng suí jué shǐ 使 shǐ 使 qín shòu zhāng zhà zhī yuē wáng yuē liù wén liù bǎi chǔ shǐ 使 guī gào huái 怀 wáng huái 怀 wáng xìng shī qín qín bīng zhī chǔ shī dān zhǎn shǒu wàn chǔ jiāng gài suí chǔ zhī hàn zhōng huái 怀 wáng nǎi guó zhōng bīng shēn qín zhàn lán tián wèi wén zhī chǔ zhì dèng chǔ bīng qín guī ér jìng jiù chǔ chǔ kùn míng nián qín hàn zhōng chǔ chǔ wáng yuē yuàn yuàn zhāng ér gān xīn yān zhāng wén nǎi yuē ér dāng hàn zhōng chén qǐng wǎng chǔ chǔ yòu yīn hòu yòng shì zhě chén jìn shàng ér shè guǐ biàn huái 怀 wáng zhī chǒng zhèng xiù huái 怀 wáng jìng tīng zhèng xiù shì zhāng shì shí yuán shū zài wèi shǐ 使 fǎn jiàn huái 怀 wáng yuē shā zhāng huái 怀 wáng huǐ zhuī zhāng       
             hòu zhū hóu gòng chǔ zhī shā jiāng táng shí qín zhāo wáng chǔ hūn huái 怀 wáng huì huái 怀 wáng háng píng yuē qín láng zhī guó xìn háng huái 怀 wáng zhì lán quàn wáng háng nài jué qín huān huái 怀 wáng háng guān qín bīng jué hòu yīn liú huái 怀 wáng qiú huái 怀 wáng tīng wáng zǒu zhào zhào nèi zhī qín jìng qín ér guī zàng zhǎng qǐng xiāng wáng lán wéi lìng yǐn chǔ rén jiù lán quàn huái 怀 wáng qín ér fǎn píng zhī suī fàng liú juàn chǔ guó xīn huái 怀 wáng wàng fǎn xìng jun1 zhī zhī gǎi cún jun1 xìng guó ér fǎn zhī piān zhī zhōng sān zhì zhì yān rán zhōng nài fǎn jiàn huái 怀 wáng zhī zhōng       
             rén jun1        zhì        xián xiāo qiú zhōng wéi xián zuǒ rán wáng guó jiā xiàng suí shǔ ér shèng jun1 zhì guó lèi shì ér jiàn zhě suǒ wèi zhōng zhě zhōng ér suǒ wèi xián zhě xián huái 怀 wáng zhī zhōng chén zhī fèn nèi huò zhèng xiù wài zhāng shū píng ér xìn shàng guān lìng yǐn lán bīng cuò xuē wáng liù jun4 shēn qín wéi tiān xià xiào zhī rén zhī huò yuē jǐng xiè shí wéi xīn wáng míng bìng shòu wáng zhī míng zāi lìng yǐn lán wén zhī shǐ 使 shàng guān duǎn yuán qǐng xiāng wáng qǐng xiāng wáng ér qiān zhī yuán zhì jiāng bīn bèi háng yín pàn yán qiáo cuì xíng róng gǎo jiàn ér wèn zhī yuē fēi sān ér zhì yuán yuē shì jiē zhuó ér qīng zhòng rén jiē zuì ér xǐng shì jiàn fàng yuē shèng rén zhě níng zhì ér néng shì tuī shì hún zhuó suí liú ér yáng zhòng rén jiē zuì zāo ér chuò huái 怀 jǐn ér lìng jiàn fàng wéi yuán yuē wén zhī xīn zhě dàn guàn xīn zhě zhèn rén yòu shuí néng shēn zhī chá chá shòu zhī wèn wèn zhě níng cháng liú ér zàng jiāng zhōng ěr yòu ān néng hào hào zhī bái ér méng shì zhī wēn huò nǎi zuò huái 怀 shā zhī shì huái 怀 shí suí tóu luó       
             yuán zhī hòu chǔ yǒu sòng táng jǐng chà zhī zhě jiē hǎo ér jiàn chēng rán jiē yuán zhī cóng róng lìng zhōng gǎn zhí jiàn hòu chǔ xuē shù shí nián jìng wéi qín suǒ miè yuán chén luó hòu bǎi yǒu nián hàn yǒu jiǎ shēng wéi zhǎng shā wáng tài guò xiāng shuǐ tóu shū diào yuán       
             tài shǐ gōng yuē sāo tiān wèn zhāo hún āi yǐng bēi zhì shì zhǎng shā guò yuán suǒ chén yuān wèi cháng chuí xiǎng jiàn wéi rén jiàn jiǎ shēng diào zhī yòu guài yuán cái yóu zhū hóu guó róng ér lìng ruò shì niǎo tóng shēng qīng jiù yòu shuǎng rán shī
热度:323 作者: [汉朝] 司马迁
类型:写风|古文观止|

太史公曰:学者多称五帝,尚矣。

然《尚书》独载尧以来,而百家言黄帝,其文不雅驯,荐绅先生难言之。

孔子所传《宰予问五帝德》及《帝系姓》,儒者或不传。

余尝西至空桐,北过涿鹿,东渐於海,南浮江淮矣,至长老皆各往往称黄帝、尧、舜之处,风教固殊焉。

总之,不离古文者近是。

予观《春秋》《国语》,其发明《五帝德》《帝系姓》章矣,顾弟弗深考,其所表见皆不虚。

书缺有间矣,其轶乃时时见於他说。

非好学深思,心知其意,固难为浅见寡闻道也。

余并论次,择其言尤雅者,故著为本纪书首。

běn zàn
[ [ hàn cháo ] ] qiān
tài shǐ gōng yuē : : xué zhě duō chēng , , shàng       
rán shàng shū zǎi yáo lái , , ér bǎi jiā yán huáng , , wén xùn , , jiàn shēn xiān shēng nán yán zhī       
kǒng suǒ chuán zǎi wèn xìng , , zhě huò chuán       
cháng 西 zhì kōng tóng , , běi guò zhuō 涿 鹿 , , dōng jiàn hǎi , , nán jiāng huái , , zhì zhǎng lǎo jiē wǎng wǎng chēng huáng yáo shùn zhī chù , , fēng jiāo shū yān       
zǒng zhī , , wén zhě jìn shì       
guān chūn qiū guó , , míng xìng zhāng , , shēn kǎo , , suǒ biǎo jiàn jiē       
shū quē yǒu jiān , , nǎi shí shí jiàn shuō       
fēi hǎo xué shēn , , xīn zhī , , nán wéi qiǎn jiàn guǎ wén dào       
bìng lùn , , yán yóu zhě , , zhe wéi běn shū shǒu
热度:825 作者: [汉朝] 司马迁
类型:|写景|写山|写水|写马|写人|古文观止|父母|不满|贫困|写马

    管仲夷吾者,颍上人也。少时常与鲍叔牙游,鲍叔知其贤。管仲贫困,常欺鲍叔,鲍叔终善遇之,不以为言。已而鲍叔事齐公子小白,管仲事公子纠。及小白立为桓公,公子纠死,管仲囚焉。鲍叔遂进管仲。管仲既用,任政于齐,齐桓公以霸,九合诸侯,一匡天下,管仲之谋也。

    管仲曰:“吾始困时,尝与鲍叔贾,分财利多自与,鲍叔不以我为贪,知我贫也。吾尝为鲍叔谋事而更穷困,鲍叔不以我为愚,知时有利不利也。吾尝三仕三见逐于君,鲍叔不以我为不肖,知我不遭时。吾尝三战三走,鲍叔不以我怯,知我有老母也。公子纠败,召忽死之,吾幽囚受辱,鲍叔不以我为无耻,知我不羞小节而耻功名不显于天下也。生我者父母,知我者鲍子也。”

    鲍叔既进管仲,以身下之。子孙世禄于齐,有封邑者十余世,常为名大夫。天下不多管仲之贤而多鲍叔能知人也。

    既任政相齐,以区区之齐在海滨,通货积财,富国强兵,与俗同好恶。故其称曰:“仓廪实而知礼节,衣食足而知荣辱,上服度则六亲固。四维不张,国乃灭亡。下令如流水之原,令顺民心。”故论卑而易行。俗之所欲,因而予之;俗之所否,因而去之。

    其为政也,善因祸而为福,转败而为功。贵轻重,慎权衡。桓公实怒少姬,南袭蔡,管仲因而伐楚,责包茅不入贡于周室。桓公实北征山戎,而管仲因而令燕修召公之政。于柯之会,桓公欲背曹沫之约,管仲因而信之,诸侯由是归齐。故曰:“知与之为取,政之宝也。”

    管仲富拟于公室,有三归、反坫,齐人不以为侈。管仲卒,齐国遵其政,常强于诸侯。后百余年而有晏子焉。

    晏平仲婴者,莱之夷维人也。事齐灵公、庄公、景公,以节俭力行重于齐。既相齐,食不重肉,妾不衣帛。其在朝,君语及之,即危言;语不及之,即危行。国有道,即顺命;无道,即衡命。以此三世显名于诸侯。

    越石父贤,在缧绁中。晏子出,遭之涂,解左骖赎之,载归。弗谢,入闺。久之,越石父请绝。晏子惧然,摄衣冠谢曰:“婴虽不仁,免子于缌何子求绝之速也?”石父曰:“不然。吾闻君子诎于不知己而信于知己者。方吾在缧绁中,彼不知我也。夫子既已感寤而赎我,是知己;知己而无礼,固不如在缧绁之中。”晏子于是延入为上客。

    为齐相,出,其御之妻从门闲而窥其夫。其夫为相御,拥大盖,策驷马,意气扬扬甚自得也。既而归,其妻请去。夫问其故。妻曰:“晏子长不满六尺,身相齐国,名显诸侯。今者妾观其出,志念深矣,常有以自下者。今子长八尺,乃为人仆御,然子之意自以为足,妾是以求去也。”其后夫自抑损。晏子怪而问之,御以实对。晏子荐以为大夫。

    太史公曰:吾读管氏牧民、山高、乘马、轻重、九府,及晏子春秋,详哉其言之也。既见其著书,欲观其行事,故次其传。至其书,世多有之,是以不论,论其轶事。

    管仲世所谓贤臣,然孔子小之。岂以为周道衰微,桓公既贤,而不勉之至王,乃称霸哉?语曰“将顺其美,匡救其恶,故上下能相亲也”。岂管仲之谓乎?

    方晏子伏庄公尸哭之,成礼然后去,岂所谓“见义不为无勇”者邪?至其谏说,犯君之颜,此所谓“进思尽忠,退思补过”者哉!假令晏子而在,余虽为之执鞭,所忻慕焉。

guǎn yàn liè chuán
[ [ hàn cháo ] ] qiān
                         guǎn zhòng zhě yǐng shàng rén shǎo shí cháng bào shū yóu bào shū zhī xián guǎn zhòng pín kùn cháng bào shū bào shū zhōng shàn zhī wéi yán ér bào shū shì gōng xiǎo bái guǎn zhòng shì gōng jiū xiǎo bái wéi huán gōng gōng jiū guǎn zhòng qiú yān bào shū suí jìn guǎn zhòng guǎn zhòng yòng rèn zhèng huán gōng jiǔ zhū hóu kuāng tiān xià guǎn zhòng zhī móu       
                         guǎn zhòng yuē shǐ kùn shí cháng bào shū jiǎ fèn cái duō bào shū wéi tān zhī pín cháng wéi bào shū móu shì ér gèng qióng kùn bào shū wéi zhī shí yǒu cháng sān shì sān jiàn zhú jun1 bào shū wéi xiāo zhī zāo shí cháng sān zhàn sān zǒu bào shū qiè zhī yǒu lǎo gōng jiū bài zhào zhī yōu qiú shòu bào shū wéi chǐ zhī xiū xiǎo jiē ér chǐ gōng míng xiǎn tiān xià shēng zhě zhī zhě bào       
                         bào shū jìn guǎn zhòng shēn xià zhī sūn shì yǒu fēng zhě shí shì cháng wéi míng tiān xià duō guǎn zhòng zhī xián ér duō bào shū néng zhī rén       
                         rèn zhèng xiàng zhī zài hǎi bīn tōng huò cái guó qiáng bīng tóng hǎo è chēng yuē cāng lǐn shí ér zhī jiē shí ér zhī róng shàng liù qīn wéi zhāng guó nǎi miè wáng xià lìng liú shuǐ zhī yuán lìng shùn mín xīn lùn bēi ér háng zhī suǒ yīn ér zhī zhī suǒ fǒu yīn ér zhī       
                         wéi zhèng shàn yīn huò ér wéi zhuǎn bài ér wéi gōng guì qīng zhòng shèn quán héng huán gōng shí shǎo nán cài guǎn zhòng yīn ér chǔ bāo máo gòng zhōu shì huán gōng shí běi zhēng shān róng ér guǎn zhòng yīn ér lìng yàn xiū zhào gōng zhī zhèng zhī huì huán gōng bèi cáo zhī yuē guǎn zhòng yīn ér xìn zhī zhū hóu yóu shì guī yuē zhī zhī wéi zhèng zhī bǎo       
                         guǎn zhòng gōng shì yǒu sān guī fǎn diàn rén wéi chǐ guǎn zhòng guó zūn zhèng cháng qiáng zhū hóu hòu bǎi nián ér yǒu yàn yān       
                         yàn píng zhòng yīng zhě lái zhī wéi rén shì líng gōng zhuāng gōng jǐng gōng jiē jiǎn háng zhòng xiàng shí zhòng ròu qiè zài cháo jun1 zhī wēi yán zhī wēi háng guó yǒu dào shùn mìng dào héng mìng sān shì xiǎn míng zhū hóu       
                         yuè shí xián zài léi xiè zhōng yàn chū zāo zhī jiě zuǒ cān shú zhī zǎi guī xiè guī jiǔ zhī yuè shí qǐng jué yàn rán shè guàn xiè yuē yīng suī rén miǎn qiú jué zhī shí yuē rán wén jun1 zhī ér xìn zhī zhě fāng zài léi xiè zhōng zhī gǎn ér shú shì zhī zhī ér zài léi xiè zhī zhōng yàn shì yán wéi shàng       
                         wéi xiàng chū zhī cóng mén xián ér kuī wéi xiàng yōng gài yáng yáng shèn ér guī qǐng wèn yuē yàn zhǎng mǎn liù chǐ shēn xiàng guó míng xiǎn zhū hóu jīn zhě qiè guān chū zhì niàn shēn cháng yǒu xià zhě jīn zhǎng chǐ nǎi wéi rén rán zhī wéi qiè shì qiú hòu sǔn yàn guài ér wèn zhī shí duì yàn jiàn wéi       
                         tài shǐ gōng yuē guǎn shì mín shān gāo chéng qīng zhòng jiǔ yàn chūn qiū xiáng zāi yán zhī jiàn zhe shū guān háng shì chuán zhì shū shì duō yǒu zhī shì lùn lùn shì       
                         guǎn zhòng shì suǒ wèi xián chén rán kǒng xiǎo zhī wéi zhōu dào shuāi wēi huán gōng xián ér miǎn zhī zhì wáng nǎi chēng zāi yuē jiāng shùn měi kuāng jiù è shàng xià néng xiàng qīn guǎn zhòng zhī wèi       
                         fāng yàn zhuāng gōng shī zhī chéng rán hòu suǒ wèi jiàn wéi yǒng zhě xié zhì jiàn shuō fàn jun1 zhī yán suǒ wèi jìn jìn zhōng tuì 退 guò zhě zāi jiǎ lìng yàn ér zài suī wéi zhī zhí biān suǒ xīn yān
热度:199 作者: [汉朝] 司马迁
类型:写风|写山|写马|写人|古文观止|写云|

夫学者载籍极博。

尤考信于六艺。

《诗》、《书》虽缺,然虞、夏之文可知也。

尧将逊位,让于虞舜,舜、禹之间,岳牧咸荐,乃试之于位,典职数十年,功用既兴,然后授政。

示天下重器,王者大统,传天下若斯之难也。

而说者曰:“尧让天下于许由,许由不受,耻之逃隐。

及夏之时,有卞随、务光者。

”此何以称焉?太史公曰:余登箕山,其上盖有许由冢云。

孔子序列古之仁圣贤人,如吴太伯、伯夷之伦详矣。

余以所闻,由、光义至高,其文辞不少概见,何哉?孔子曰:“伯夷、叔齐,不念旧恶,怨是用希。

”“求仁得仁,又何怨乎?”余悲伯夷之意,睹轶诗可异焉。

其传曰:伯夷、叔齐,孤竹君之二子也。

父欲立叔齐。

及父卒,叔齐让伯夷。

伯夷曰:“父命也。

”遂逃去。

叔齐亦不肯立而逃之。

国人立其中子。

于是伯夷、叔齐闻西伯昌善养老,“盍往归焉!”及至,西伯卒,武王载木主,号为文王,东伐纣。

伯夷、叔齐叩马而谏曰:“父死不葬,爰及干戈,可谓孝乎?以臣弑君,可谓仁乎?”左右欲兵之。

太公曰:“此义人也。

”扶而去之。

武王已平殷乱,天下宗周,而伯夷、叔齐耻之,义不食周粟,隐于首阳山,采薇而食之。

及饿且死,作歌,其辞曰:“登彼西山兮,采其薇矣。

以暴易暴兮,不知其非矣。

神农、虞、夏忽焉没兮,我安适归矣?于嗟徂兮,命之衰矣。

”遂饿死于首阳山。

由此观之,怨邪非邪? 或曰:“天道无亲,常与善人。

”若伯夷、叔齐,可谓善人者非邪?积仁洁行,如此而饿死。

且七十子之徒,仲尼独荐颜渊为好学。

然回也屡空,糟糠不厌,而卒蚤夭。

天之报施善人,其何如哉?盗跖日杀不辜,肝人之肉,暴戾恣睢,聚党数千人,横行天下,竟以寿终,是遵何德哉?此其尤大彰明较著者也。

若至近世,操行不轨,专犯忌讳,而终身逸乐,富厚累世不绝。

或择地而蹈之,时然后出言,行不由径,非公正不发愤,而遇祸灾者,不可胜数也。

余甚惑焉,倘所谓天道,是邪非邪? 子曰:“道不同,不相为谋。

”亦各从其志也。

故曰:“富贵如可求,虽执鞭之士,吾亦为之。

如不可求,从吾所好。

”“岁寒,然后知松柏之后凋。

”举世混浊,清士乃见。

岂以其重若彼,其轻若此哉?“君子疾没世而名不称焉。

”贾子曰:“贪夫徇财,烈士徇名,夸者死权,众庶冯生。

”同明相照,同类相求。

“云从龙,风从虎,圣人作而万物睹。

”伯夷、叔齐虽贤,得夫子而名益彰;颜渊虽笃学,附骥尾而行益显。

岩穴之士,趋舍有时,若此类名湮灭而不称,悲夫。

liè chuán
[ [ hàn cháo ] ] qiān
xué zhě zǎi       
yóu kǎo xìn liù       
shī shū suī quē , , rán xià zhī wén zhī       
yáo jiāng xùn wèi , , ràng shùn , , shùn zhī jiān , , yuè xián jiàn , , nǎi shì zhī wèi , , diǎn zhí shù shí nián , , gōng yòng xìng , , rán hòu shòu zhèng       
shì tiān xià zhòng , , wáng zhě tǒng , , chuán tiān xià ruò zhī nán       
ér shuō zhě yuē : : yáo ràng tiān xià yóu , , yóu shòu , , chǐ zhī táo yǐn       
xià zhī shí , , yǒu biàn suí guāng zhě       
chēng yān ? ? tài shǐ gōng yuē : : dēng shān , , shàng gài yǒu yóu zhǒng yún       
kǒng liè zhī rén shèng xián rén , , tài zhī lún xiáng       
suǒ wén , , yóu guāng zhì gāo , , wén shǎo gài jiàn , , zāi ? ? kǒng yuē : : shū , , niàn jiù è , , yuàn shì yòng       
qiú rén rén , , yòu yuàn ? ? bēi zhī , , shī yān       
chuán yuē : : shū , , zhú jun1 zhī èr       
shū       
, , shū ràng       
yuē : : mìng       
suí táo       
shū kěn ér táo zhī       
guó rén zhōng       
shì shū wén 西 chāng shàn yǎng lǎo , , wǎng guī yān ! ! zhì , , 西 , , wáng zǎi zhǔ , , hào wéi wén wáng , , dōng zhòu       
shū kòu ér jiàn yuē : : zàng , , yuán gàn , , wèi xiào ? ? chén shì jun1 , , wèi rén ? ? zuǒ yòu bīng zhī       
tài gōng yuē : : rén       
ér zhī       
wáng píng yīn luàn , , tiān xià zōng zhōu , , ér shū chǐ zhī , , shí zhōu , , yǐn shǒu yáng shān , , cǎi wēi ér shí zhī       
è 饿 qiě , , zuò , , yuē : : dēng 西 shān , , cǎi wēi       
bào bào , , zhī fēi       
shén nóng xià yān méi , , ān shì guī ? ? jiē , , mìng zhī shuāi       
suí è 饿 shǒu yáng shān       
yóu guān zhī , , yuàn xié fēi xié ? ?        huò yuē : : tiān dào qīn , , cháng shàn rén       
ruò shū , , wèi shàn rén zhě fēi xié ? ? rén jié háng , , ér è 饿       
qiě shí zhī , , zhòng jiàn yán yuān wéi hǎo xué       
rán huí kōng , , zāo kāng yàn , , ér zǎo yāo       
tiān zhī bào shī shàn rén , , zāi ? ? dào zhí shā , , gān rén zhī ròu , , bào suī , , dǎng shù qiān rén , , héng háng tiān xià , , jìng shòu 寿 zhōng , , shì zūn zāi ? ? yóu zhāng míng jiào zhe zhě       
ruò zhì jìn shì , , cāo háng guǐ , , zhuān fàn huì , , ér zhōng shēn , , hòu lèi shì jué       
huò ér dǎo zhī , , shí rán hòu chū yán , , háng yóu jìng , , fēi gōng zhèng fèn , , ér huò zāi zhě , , shèng shù       
shèn huò yān , , tǎng suǒ wèi tiān dào , , shì xié fēi xié ? ?        yuē : : dào tóng , , xiàng wéi móu       
cóng zhì       
yuē : : guì qiú , , suī zhí biān zhī shì , , wéi zhī       
qiú , , cóng suǒ hǎo       
suì hán , , rán hòu zhī sōng bǎi zhī hòu diāo       
shì hún zhuó , , qīng shì nǎi jiàn       
zhòng ruò , , qīng ruò zāi ? ? jun1 méi shì ér míng chēng yān       
jiǎ yuē : : tān xùn cái , , liè shì xùn míng , , kuā zhě quán , , zhòng shù féng shēng       
tóng míng xiàng zhào , , tóng lèi xiàng qiú       
yún cóng lóng , , fēng cóng , , shèng rén zuò ér wàn       
shū suī xián , , ér míng zhāng ; ; yán yuān suī xué , , wěi ér háng xiǎn       
yán xué zhī shì , , shě yǒu shí , , ruò lèi míng yān miè ér chēng , , bēi       
热度:270 作者: [汉朝] 司马迁
类型:写山|写人|古文观止|婚姻|

自古受命帝王及继体守文之君,非独内德茂也,盖亦有外戚之助焉。

夏之兴也以涂山,而桀之放也以末喜。

殷之兴也以有娀,纣之杀也嬖妲己。

周之兴也以姜原及大任,而幽王之禽也淫于褒姒。

故《易》基《乾》《坤》,《诗》始《关雎》,《书》美釐降,《春秋》讥不亲迎。

夫妇之际,人道之大伦也。

礼之用,唯婚姻为兢兢。

夫乐调而四时和,阴阳之变,万物之统也。

可不慎与?人能弘道,无如命何。

甚哉,妃匹之爱,君不能得之于臣,父不能得之于子,况卑不乎!即欢合矣,或不能成子姓;能成子姓矣,或不能要终:岂非命也哉?孔子罕称命,盖难言之也。

wài shì jiā
[ [ hàn cháo ] ] qiān
shòu mìng wáng shǒu wén zhī jun1 , , fēi nèi mào , , gài yǒu wài zhī zhù yān       
xià zhī xìng shān , , ér jié zhī fàng       
yīn zhī xìng yǒu sōng , , zhòu zhī shā       
zhōu zhī xìng jiāng yuán rèn , , ér yōu wáng zhī qín yín bāo       
qián kūn , , shī shǐ guān , , shū měi jiàng , , chūn qiū qīn yíng       
zhī , , rén dào zhī lún       
zhī yòng , , wéi hūn yīn wéi jīng jīng       
diào ér shí , , yīn yáng zhī biàn , , wàn zhī tǒng       
shèn ? ? rén néng hóng dào , , mìng       
shèn zāi , , fēi zhī ài , , jun1 néng zhī chén , , néng zhī , , kuàng bēi ! ! huān , , huò néng chéng xìng ; ; néng chéng xìng , , huò néng yào zhōng : : fēi mìng zāi ? ? kǒng hǎn chēng mìng , , gài nán yán zhī
热度:381 作者: [汉朝] 司马迁
类型:写景|写山|写人|古文观止|写云|

太史公曰:《诗》有之:“高山仰止,景行行止。

”虽不能至,然心乡往之。

余读孔氏书,想见其为人。

适鲁,观仲尼庙堂车服礼器,诸生以时习礼其家,余祗回留之不能去云。

天下君王至于贤人众矣,当时则荣,没则已焉。

孔子布衣,传十余世,学者宗之。

选自《史记·孔子世家》(中华书局1959年版)。《史记》一百三十篇,每篇最后都以“太史公曰”的形式,对所记的历史人物或事件加以评论,一般称为赞。赞,文体名。本文是《史记·孔子世家》的赞,是作者对孔子的评论。
太史公:司马迁的官名,用以自称。
高山仰止,景行行止:出自《诗经·小雅·车舝(xiá)》。仰,这里是仰慕、敬仰的意思。景行,大道。这里喻指高尚的品德。行,这里是效法的意思。止,句末语气助词,无意义。
乡:通“向”。
适:往。
祗(zhī)回:相当于“低回”。流连,盘桓。祗,恭敬。有的版本作“低回”。
布衣:没有官职的人。
《六艺》:指六经,即《诗》《书》《礼》《乐》《易》《春秋》。
折中:取正;调节。
kǒng shì jiā zàn
[ [ hàn cháo ] ] qiān
tài shǐ gōng yuē : : shī yǒu zhī : : gāo shān yǎng zhǐ , , jǐng háng háng zhǐ       
suī néng zhì , , rán xīn xiāng wǎng zhī       
kǒng shì shū , , xiǎng jiàn wéi rén       
shì , , guān zhòng miào táng chē , , zhū shēng shí jiā , , zhī huí liú zhī néng yún       
tiān xià jun1 wáng zhì xián rén zhòng , , dāng shí róng , , méi yān       
kǒng , , chuán shí shì , , xué zhě zōng zhī       
热度:295 作者: [汉朝] 司马迁
类型:古文观止|

太史公读秦楚之际,曰:初作难,发于陈涉;虐戾灭秦自项氏;拨乱诛暴,平定海内,卒践帝祚,成于汉家。

五年之间,号令三嬗,自生民以来,未始有受命若斯之亟也! 昔虞、夏之兴,积善累功数十年,德洽百姓,摄行政事,考之于天,然后在位。

汤、武之王,乃由契、后稷,修仁行义十余世,不期而会孟津八百诸侯,犹以为未可,其后乃放弑。

秦起襄公,章于文、缪,献、孝之后,稍以蚕食六国,百有余载,至始皇乃能并冠带之伦。

以德若彼,用力如此,盖一统若斯之难也! 秦既称帝,患兵革不休,以有诸侯也,于是无尺土之封,堕坏名城,销锋镝,锄豪杰,维万世之安。

然王迹之兴,起于闾巷,合从讨伐,轶于三代。

qín chǔ zhī yuè biǎo
[ [ hàn cháo ] ] qiān
tài shǐ gōng qín chǔ zhī , , yuē : : chū zuò nán , , chén shè ; ; nuè miè qín xiàng shì ; ; luàn zhū bào , , píng dìng hǎi nèi , , jiàn zuò , , chéng hàn jiā       
nián zhī jiān , , hào lìng sān shàn , , shēng mín lái , , wèi shǐ yǒu shòu mìng ruò zhī ! !        xià zhī xìng , , shàn lèi gōng shù shí nián , , qià bǎi xìng , , shè háng zhèng shì , , kǎo zhī tiān , , rán hòu zài wèi       
tāng zhī wáng , , nǎi yóu hòu , , xiū rén háng shí shì , , ér huì mèng jīn bǎi zhū hóu , , yóu wéi wèi , , hòu nǎi fàng shì       
qín xiāng gōng , , zhāng wén miù , , xiàn xiào zhī hòu , , shāo cán shí liù guó , , bǎi yǒu zǎi , , zhì shǐ huáng nǎi néng bìng guàn dài zhī lún       
ruò , , yòng , , gài tǒng ruò zhī nán ! !        qín chēng , , huàn bīng xiū , , yǒu zhū hóu , , shì chǐ zhī fēng , , duò huài míng chéng , , xiāo fēng , , chú háo jié , , wéi wàn shì zhī ān       
rán wáng zhī xìng , , xiàng , , cóng tǎo , , sān dài
热度:140 作者: [汉朝] 曹植
类型:写景|写风|写山|感叹|人生|宴会|写羊|写酒|

置酒高殿上,亲交从我游。

中厨办丰膳,烹羊宰肥牛。

秦筝何慷慨,齐瑟和且柔。

阳阿奏奇舞,京洛出名讴。

乐饮过三爵,缓带倾庶羞。

主称千金寿,宾奉万年酬。

久要不可忘,薄终义所尤。

谦谦君子德,磬折欲何求。

惊风飘白日,光景驰西流。

盛时不再来,百年忽我遒。

生存华屋处,零落归山丘。

kōng hóu yǐn / / tián huáng què háng
[ [ hàn cháo ] ] cáo zhí
zhì jiǔ gāo diàn 殿 shàng , , qīn jiāo cóng yóu       
zhōng chú bàn fēng shàn , , pēng yáng zǎi féi niú       
qín zhēng kāng kǎi , , qiě róu       
yáng ā zòu , , jīng luò chū míng ōu       
yǐn guò sān jué , , huǎn dài qīng shù xiū       
zhǔ chēng qiān jīn shòu 寿 , , bīn fèng wàn nián chóu       
jiǔ yào wàng , , báo zhōng suǒ yóu       
qiān qiān jun1 , , qìng shé qiú       
jīng fēng piāo bái , , guāng jǐng chí 西 liú       
shèng shí zài lái , , bǎi nián qiú       
shēng cún huá chù , , líng luò guī shān qiū