秋到长门秋草黄。
画梁双燕去,出宫墙。
玉箫无复理霓裳。
金蝉坠,鸾镜掩休妆。
忆昔在昭阳。
舞衣红缓带,绣鸳鸯。
至今犹惹御炉香。
魂梦断,愁听漏更长。
⑴玉箫:洞箫。古人称精美之事物常以“玉”为定语,如“玉笛”、“玉容”、“玉楼”、“玉食”等。理:治,这里有演奏之意。霓裳:指《霓裳羽衣曲》,古乐曲名。《乐府诗集》载:《唐逸史》曰:“罗公远多秘术,尝与玄宗至月宫,仙女数百,皆素练霓衣,舞于广庭,问其曲,曰《霓裳羽衣》,帝默记其音调而还,明日召乐工,依其音调作《霓裳羽衣曲》。”一说曰:“开元二十九年中秋夜,帝与叶法善游月宫,听诸仙奏曲,遂以玉笛接之,曲名《霓裳羽衣》,后传于乐部。”《乐苑》曰:“《霓裳羽衣曲》,开元中西凉府节度杨敬述进。”郑愚曰:“玄宗至月宫,闻仙乐,及归,但记其半,会敬述进《婆罗门曲》,声调相符,遂以月中所闻为散序,敬述所进为曲,而名《霓裳羽衣》也。”白居易《长恨歌》:“风吹仙袂飘飘举,犹似霓裳羽衣舞。”其舞以曲相伴,即《霓裳羽衣曲》,今曲已佚亡。⑵金蝉:一种首饰。⑶掩:停、止、闭住。班昭《女诫》:“室人和则谤掩。”休妆:美好的妆束。休:善、美,此处为形容词。⑷昭阳:汉代宫殿名。据《三辅黄图》载:汉武帝后宫八区,有昭阳殿。汉成帝时,皇后赵飞燕及其妹昭仪,曾居于昭阳舍,即此殿。⑸绶带:丝带。⑹漏更:指滴漏和打更之声。更(gēng庚):古代计时单位,将一夜分为五更。
xiǎo
小
zhòng
重
shān
山
[
[
nán
南
běi
北
cháo
朝
]
]
xuē
薛
zhāo
昭
yùn
蕴
qiū
秋
dào
到
zhǎng
长
mén
门
qiū
秋
cǎo
草
huáng
黄
。
。
huà
画
liáng
梁
shuāng
双
yàn
燕
qù
去
,
,
chū
出
gōng
宫
qiáng
墙
。
。
yù
玉
xiāo
箫
wú
无
fù
复
lǐ
理
ní
霓
shang
裳
。
。
jīn
金
chán
蝉
zhuì
坠
,
,
luán
鸾
jìng
镜
yǎn
掩
xiū
休
zhuāng
妆
。
。
yì
忆
xī
昔
zài
在
zhāo
昭
yáng
阳
。
。
wǔ
舞
yī
衣
hóng
红
huǎn
缓
dài
带
,
,
xiù
绣
yuān
鸳
yāng
鸯
。
。
zhì
至
jīn
今
yóu
犹
rě
惹
yù
御
lú
炉
xiāng
香
。
。
hún
魂
mèng
梦
duàn
断
,
,
chóu
愁
tīng
听
lòu
漏
gèng
更
zhǎng
长
。
。