古诗词大全

热度:148 作者: [魏晋] 陶渊明
类型:秋天|田园|写人|生活|隐居|

穷居寡人用,时忘四运周。

榈庭多落叶,慨然知已秋。

新葵郁北牖,嘉穟养南畴。

今我不为乐,知有来岁不? 命室携童弱,良日登远游。

译文隐居偏远少应酬,常忘四季何节候。空旷庭院多落叶,悲慨方知已至秋。北窗之下葵茂盛,禾穗饱满在南畴。我今如若不行乐,未知尚有来岁否?教妻带上小儿女,趁此良辰去远游。

孟二冬《陶渊明集译注》

注释(1)酬:以诗文相赠答。(2)穷居:偏僻的住处。人用:指人事应酬。用:为。四运:四时运行。周:周而复始,循环。(3)空:此字诸本多有不同,或作“门”,或作“桐”,或作“阎”,或作“檐”,今从焦本。(4)牖(yǒu 有):或作“墉”,今从和陶本、焦本。牖:窗户。葵:冬葵,一种蔬菜。穟:同“穗”。畴:田地。(5)不:同“否”。(6)室:指妻子。登:通“得”。

chóu liú chái sāng
[ [ wèi jìn ] ] táo yuān míng
qióng guǎ rén yòng , , shí wàng yùn zhōu       
tíng duō luò , , kǎi rán zhī qiū       
xīn kuí běi yǒu , , jiā suì yǎng nán chóu       
jīn wéi , , zhī yǒu lái suì ? ?        mìng shì xié tóng ruò , , liáng dēng yuǎn yóu
热度:158 作者: [魏晋] 佚名
类型:写水|忧国忧民|古诗三百首|劝勉|写鱼|童谣|

宁饮建业水,不食武昌鱼。

宁还建业死,不止武昌居。

sūn hào chū tóng yáo
[ [ wèi jìn ] ] míng
níng yǐn jiàn shuǐ , , shí chāng       
níng hái jiàn , , zhǐ chāng
热度:199 作者: [魏晋] 徐干
类型:写山|写水|思念|写人|古诗三百首|相思|人生|暮春|写草|写云|写鱼|叹息|

沉阴结愁忧,愁忧为谁兴?念与君相别,各在天一方。

良会未有期,中心摧且伤。

不聊忧餐食,慊慊常饥空。

端坐而无为,仿佛君容光。

峨峨高山首,悠悠万里道。

君去日已远,郁结令人老。

人生一世间,忽若暮春草。

时不可再得,何为自愁恼?每诵昔鸿恩,贱躯焉足保。

浮云何洋洋,愿因通我词。

飘摇不可寄,徙倚徒相思。

人离皆复会,君独无返期。

自君之出矣,明镜暗不治。

思君如流水,何有穷已时。

惨惨时节尽,兰叶复凋零。

喟然长叹息,君期慰我情。

辗转不能寐,长夜何绵绵。

蹑履起出户,仰观三星连。

自恨志不遂,泣涕如涌泉。

思君见巾栉,以益我劳勤。

安得鸿鸾羽,觏此心中人。

诚心亮不遂,搔首立悁悁。

何言一不见,复会无因缘。

故如比目鱼,今隔如参辰。

人靡不有初,想君能终之。

别来历年岁,旧恩何可期。

重新而忘故,君子所尤讥。

寄身虽在远,岂忘君须臾。

既厚不为薄,想君时见思。

⑴沉阴:形容忧伤的样子。 ⑵不聊:不是因为。聊,赖,因。飧(sūn孙):熟食。慊慊(qiàn欠):空虚不满的样子。这二句是说,并不是缺少吃的东西,但自己时常感到空虚饥饿。这是用饥饿来比相思之情。 ⑶髣髴:迷离不清的样子,这里指想象。这二句是说,我坐着干不下别的事,想象着你的仪容。 ⑷郁结:沉郁纠结,指忧愁痛苦之深。 ⑸诵:忆念。鸿恩:大恩,厚意。贱躯:妇女自指。这二句是说,每当我想起你对我的深恩厚意,我就觉得自己吃些苦又算得了什么呢? ⑹洋洋:舒卷自如的样子。通我辞:为我通辞,传话给远方的人。 ⑺徙倚:低徊流连的样子。徒:空自,白白地。 ⑻不治:不修整,这里指不揩拭。明镜不拭,积满尘土,亦犹《诗经·伯兮》“谁适为容”之意。 ⑼惨惨:伤心的样子。时节:时令季节。兰华:即兰花。华字古义作花。 ⑽喟(kūi)然:伤心的样子。期:读如其,恳请的语气。或曰“君期慰我情”,似应作“期君慰我情”。期,期待,盼望。 ⑾蹑履:穿鞋而不提后帮,即俗所谓趿拉。三星:即参星。《诗经·绸缪》:“绸缪束薪,三星在天。今夕何夕,见此良人?”这原是一首描写结婚的诗。这里是说,妇女仰望三星,想到昔日结婚的情景,越发感到自己目前的孤独。 ⑿巾栉(jié节):手巾、篦子,泛指洗梳用具。益:增添。这二句是说,见到你昔日用的洗梳用具,更加增添我思念的苦痛。 ⒀觏(gòu够):遇见。 ⒁亮:实在,诚然。不遂:不能如愿。悁悁:忧劳的样子。 ⒂故:从前。比目鱼:指鲽鱼和鲆鱼。鲽负的两眼都长在身体的右面,鲆鱼的两眼都长在身体的左面,两种鱼不合并不能游行。古人常以比目鱼来比喻恩爱夫妻。参辰:二星名,参在西方,辰在东方,两星出没互不相见。⒃“人靡不有初”二句:《诗经·荡》:“靡不有初,鲜克有终。”意思是人们办事情开头往往都不错(有初),但能够善始善终的却很少。这里反用其意说,我想你是能善始善终的。 ⒄期:期待,希望。以上二句是说,离别已经好几年了,旧日的恩情还能有希望保持吗? ⒅尤讥:谴责,讥刺。尤,责怪。⒆须臾:片刻。 ⒇最后二句的意思是,当初既然那么感情深厚,现在想来也就不会淡薄了,估计你还是会时常想念我的。
shì
[ [ wèi jìn ] ] gàn
chén yīn jié chóu yōu , , chóu yōu wéi shuí xìng ? ? niàn jun1 xiàng bié , , zài tiān fāng       
liáng huì wèi yǒu , , zhōng xīn cuī qiě shāng       
liáo yōu cān shí , , qiè qiè cháng kōng       
duān zuò ér wéi , , fǎng 仿 jun1 róng guāng       
é é gāo shān shǒu , , yōu yōu wàn dào       
jun1 yuǎn , , jié lìng rén lǎo       
rén shēng shì jiān , , ruò chūn cǎo       
shí zài , , wéi chóu nǎo ? ? měi sòng hóng 鸿 ēn , , jiàn yān bǎo       
yún yáng yáng , , yuàn yīn tōng       
piāo yáo , , xiàng       
rén jiē huì , , jun1 fǎn       
jun1 zhī chū , , míng jìng àn zhì       
jun1 liú shuǐ , , yǒu qióng shí       
cǎn cǎn shí jiē jìn , , lán diāo líng       
kuì rán zhǎng tàn , , jun1 wèi qíng       
niǎn zhuǎn néng mèi , , zhǎng mián mián       
niè chū , , yǎng guān sān xīng lián       
hèn zhì suí , , yǒng quán       
jun1 jiàn jīn zhì , , láo qín       
ān hóng 鸿 luán , , gòu xīn zhōng rén       
chéng xīn liàng suí , , sāo shǒu yuān yuān       
yán jiàn , , huì yīn yuán       
, , jīn cān chén       
rén yǒu chū , , xiǎng jun1 néng zhōng zhī       
bié lái nián suì , , jiù ēn       
zhòng xīn ér wàng , , jun1 suǒ yóu       
shēn suī zài yuǎn , , wàng jun1       
hòu wéi báo , , xiǎng jun1 shí jiàn
热度:424 作者: [魏晋] 钱福
类型:写水|写人|惜时|

明日复明日,明日何其多。

我生待明日,万事成蹉跎。

世人若被明日累,春去秋来老将至。

(若 一作:苦)朝看水东流,暮看日西坠。

百年明日能几何?请君听我明日歌。

(版本一 钱鹤滩) 明日复明日,明日何其多!日日待明日,万世成蹉跎。

世人皆被明日累,明日无穷老将至。

晨昏滚滚水东流,今古悠悠日西坠。

百年明日能几何?请君听我明日歌。

míng
[ [ wèi jìn ] ] qián
míng míng , , míng duō       
shēng dài míng , , wàn shì chéng cuō tuó       
shì rén ruò bèi míng lèi , , chūn qiū lái lǎo jiāng zhì       
( ( ruò        zuò : : ) ) cháo kàn shuǐ dōng liú , , kàn 西 zhuì       
bǎi nián míng néng ? ? qǐng jun1 tīng míng       
( ( bǎn běn        qián tān ) )        míng míng , , míng duō ! ! dài míng , , wàn shì chéng cuō tuó       
shì rén jiē bèi míng lèi , , míng qióng lǎo jiāng zhì       
chén hūn gǔn gǔn shuǐ dōng liú , , jīn yōu yōu 西 zhuì       
bǎi nián míng néng ? ? qǐng jun1 tīng míng
热度:956 作者: [魏晋] 诸葛亮
类型:写山|写马|写人|古文观止|写湖|写云|

先帝深虑汉、贼不两立,王业不偏安,故托臣以讨贼也。

以先帝之明,量臣之才,固知臣伐贼,才弱敌强也。

然不伐贼,王业亦亡。

惟坐而待亡,孰与伐之?是故托臣而弗疑也。

臣受命之日,寝不安席,食不甘味。

思惟北征。

宜先入南。

故五月渡泸,深入不毛,并日而食;臣非不自惜也,顾王业不可得偏安于蜀都,故冒危难,以奉先帝之遗意也,而议者谓为非计。

今贼适疲于西,又务于东,兵法乘劳,此进趋之时也。

谨陈其事如左: 高帝明并日月,谋臣渊深,然涉险被创,危然后安。

今陛下未及高帝,谋臣不如良、平,而欲以长策取胜,坐定天下,此臣之未解一也。

刘繇、王朗各据州郡,论安言计,动引圣人,群疑满腹,众难塞胸,今岁不战,明年不征,使孙策坐大,遂并江东,此臣之未解二也。

曹操智计,殊绝于人,其用兵也,仿佛孙、吴,然困于南阳,险于乌巢,危于祁连,逼于黎阳,几败北山,殆死潼关,然后伪定一时耳。

况臣才弱,而欲以不危而定之,此臣之未解三也。

曹操五攻昌霸不下,四越巢湖不成,任用李服而李服图之,委任夏侯而夏侯败亡,先帝每称操为能,犹有此失,况臣驽下,何能必胜?此臣之未解四也。

自臣到汉中,中间期年耳,然丧赵云、阳群、马玉、阎芝、丁立、白寿、刘郃、邓铜等及曲长、屯将七十余人,突将、无前、賨叟、青羌、散骑、武骑一千余人。

此皆数十年之内所纠合四方之精锐,非一州之所有;若复数年,则损三分之二也,当何以图敌?此臣之未解五也。

今民穷兵疲,而事不可息;事不可息,则住与行劳费正等。

而不及今图之,欲以一州之地,与贼持久,此臣之未解六也。

夫难平者,事也。

昔先帝败军于楚,当此时,曹操拊手,谓天下以定。

然后先帝东连吴越,西取巴蜀,举兵北征,夏侯授首,此操之失计,而汉事将成也。

然后吴更违盟,关羽毁败,秭归蹉跌,曹丕称帝。

凡事如是,难可逆见。

臣鞠躬尽瘁,死而后已。

至于成败利钝,非臣之明所能逆睹也。

hòu chū shī biǎo
[ [ wèi jìn ] ] zhū liàng
xiān shēn hàn zéi liǎng , , wáng piān ān , , tuō chén tǎo zéi       
xiān zhī míng , , liàng chén zhī cái , , zhī chén zéi , , cái ruò qiáng       
rán zéi , , wáng wáng       
wéi zuò ér dài wáng , , shú zhī ? ? shì tuō chén ér       
chén shòu mìng zhī , , qǐn ān , , shí gān wèi       
wéi běi zhēng       
xiān nán       
yuè , , shēn máo , , bìng ér shí ; ; chén fēi , , wáng piān ān shǔ dōu , , mào wēi nán , , fèng xiān zhī , , ér zhě wèi wéi fēi       
jīn zéi shì 西 , , yòu dōng , , bīng chéng láo , , jìn zhī shí       
jǐn chén shì zuǒ : :        gāo míng bìng yuè , , móu chén yuān shēn , , rán shè xiǎn bèi chuàng , , wēi rán hòu ān       
jīn xià wèi gāo , , móu chén liáng píng , , ér zhǎng shèng , , zuò dìng tiān xià , , chén zhī wèi jiě       
liú yáo wáng lǎng zhōu jun4 , , lùn ān yán , , dòng yǐn shèng rén , , qún mǎn , , zhòng nán sāi xiōng , , jīn suì zhàn , , míng nián zhēng , , shǐ 使 sūn zuò , , suí bìng jiāng dōng , , chén zhī wèi jiě èr       
cáo cāo zhì , , shū jué rén , , yòng bīng , , fǎng 仿 sūn , , rán kùn nán yáng , , xiǎn cháo , , wēi lián , , yáng , , bài běi shān , , dài tóng guān , , rán hòu wěi dìng shí ěr       
kuàng chén cái ruò , , ér wēi ér dìng zhī , , chén zhī wèi jiě sān       
cáo cāo gōng chāng xià , , yuè cháo chéng , , rèn yòng ér zhī , , wěi rèn xià hóu ér xià hóu bài wáng , , xiān měi chēng cāo wéi néng , , yóu yǒu shī , , kuàng chén xià , , néng shèng ? ? chén zhī wèi jiě       
chén dào hàn zhōng , , zhōng jiān nián ěr , , rán sàng zhào yún yáng qún yán zhī dīng bái shòu 寿 liú xiá dèng tóng děng zhǎng tún jiāng shí rén , , jiāng qián cóng sǒu qīng qiāng sàn qiān rén       
jiē shù shí nián zhī nèi suǒ jiū fāng zhī jīng ruì , , fēi zhōu zhī suǒ yǒu ; ; ruò shù nián , , sǔn sān fèn zhī èr , , dāng ? ? chén zhī wèi jiě       
jīn mín qióng bīng , , ér shì ; ; shì , , zhù háng láo fèi zhèng děng       
ér jīn zhī , , zhōu zhī , , zéi chí jiǔ , , chén zhī wèi jiě liù       
nán píng zhě , , shì       
xiān bài jun1 chǔ , , dāng shí , , cáo cāo shǒu , , wèi tiān xià dìng       
rán hòu xiān dōng lián yuè , , 西 shǔ , , bīng běi zhēng , , xià hóu shòu shǒu , , cāo zhī shī , , ér hàn shì jiāng chéng       
rán hòu gèng wéi méng , , guān huǐ bài , , guī cuō diē , , cáo chēng       
fán shì shì , , nán jiàn       
chén gōng jìn cuì , , ér hòu       
zhì chéng bài dùn , , fēi chén zhī míng suǒ néng
热度:178 作者: [魏晋] 唐寅
类型:写风|写花|写鸟|写人|梨花|

斜髻娇娥夜卧迟,梨花风静鸟栖枝。

难将心事和人说,说与青天明月知。

měi rén duì yuè
[ [ wèi jìn ] ] táng yín
xié jiāo é chí , , huā fēng jìng niǎo zhī       
nán jiāng xīn shì rén shuō , , shuō qīng tiān míng yuè zhī
热度:195 作者: [魏晋] 唐寅
类型:写花|梅花|月亮|写人|桃花|李白|写梅|写酒|

李白前时原有月,惟有李白诗能说。

李白如今已仙去,月在青天几圆缺?今人犹歌李白诗,明月还如李白时。

我学李白对明月,白与明月安能知!李白能诗复能酒,我今百杯复千首。

我愧虽无李白才,料应月不嫌我丑。

我也不登天子船,我也不上长安眠。

姑苏城外一茅屋,万树梅花月满天。

jiǔ duì yuè
[ [ wèi jìn ] ] táng yín
bái qián shí yuán yǒu yuè , , wéi yǒu bái shī néng shuō       
bái jīn xiān , , yuè zài qīng tiān yuán quē ? ? jīn rén yóu bái shī , , míng yuè hái bái shí       
xué bái duì míng yuè , , bái míng yuè ān néng zhī ! ! bái néng shī néng jiǔ , , jīn bǎi bēi qiān shǒu       
kuì suī bái cái , , liào yīng yuè xián chǒu       
dēng tiān chuán , , shàng zhǎng ān mián       
chéng wài máo , , wàn shù méi huā yuè mǎn tiān
热度:116 作者: [魏晋] 王恭
类型:写风|写山|写水|江南|

春风一夜到衡阳,楚水燕山万里长。

莫道春来便归去,江南虽好是他乡。

chūn yàn
[ [ wèi jìn ] ] wáng gōng
chūn fēng dào héng yáng , , chǔ shuǐ yàn shān wàn zhǎng       
dào chūn lái biàn 便 guī , , jiāng nán suī hǎo shì xiāng
热度:192 作者: [魏晋] 戚继光
类型:励志|

十年驱驰海色寒,孤臣于此望宸銮。

繁霜尽是心头血,洒向千峰秋叶丹。

wàng què tái
[ [ wèi jìn ] ] guāng
shí nián chí hǎi hán , , chén wàng chén luán       
fán shuāng jìn shì xīn tóu xuè , , xiàng qiān fēng qiū dān

热度:101 作者: [魏晋] 冯小青
类型:写水|思念|爱情|

新妆竟与画图争,知是昭阳第几名?瘦影自临春水照,卿须怜我我怜卿。

yuàn
[ [ wèi jìn ] ] féng xiǎo qīng
xīn zhuāng jìng huà zhēng , , zhī shì zhāo yáng míng ? ? shòu yǐng lín chūn shuǐ zhào , , qīng lián lián qīng