首页 | 专题| 搜索 | 典籍 在线词典
诗文 | 作者 | 名句 | 成语| 文章
《西都赋》原文
朝代:汉朝 作者:班固浏览量:218

汉之西都,在于雍州,实曰长安。

左据函谷、二崤之阻,表以太华、终南之山。

右界褒斜、陇首之险,带以洪河、泾、渭之川。

众流之隈,汧涌其西。

华实之毛,则九州之上腴焉。

防御之阻,则天地之隩区焉。

是故横被六合,三成帝畿,周以龙兴,秦以虎视。

及至大汉受命而都之也,仰悟东井之精,俯协《河图》之灵。

奉春建策,留侯演成。

天人合应,以发皇明,乃眷西顾,实惟作京。

于是睎秦岭,睋北阜,挟酆灞,据龙首。

图皇基于亿载,度宏规而大起。

肇自高而终平,世增饰以崇丽。

历十二之延祚,故穷泰而极侈。

建金城而万雉,呀周池而成渊。

披三条之广路,立十二之通门。

内则街衢洞达,闾阎且千,九市开场,货别隧分。

人不得顾,车不得旋,阗城溢郭,旁流百廛。

红尘四合,烟云相连。

于是既庶且富,娱乐无疆。

都人士女,殊异乎五方。

游士拟于公侯,列肆侈于姬姜。

乡曲豪举,游侠之雄,节慕原、尝,名亚春、陵。

连交合众,骋骛乎其中。

若乃观其四郊,浮游近县,则南望杜、霸,北眺五陵。

名都对郭,邑居相承。

英俊之域,绂冕所兴。

冠盖如云,七相五公。

与乎州郡之豪杰,五都之货殖,三选七迁,充奉陵邑。

盖以强干弱枝,隆上都而观万国也。

封畿之内,厥土千里,逴跞诸夏,兼其所有。

其阳则崇山隐天,幽林穹谷,陆海珍藏,蓝田美玉。

商、洛缘其隈,鄠、杜滨其足,源泉灌注,陂池交属。

竹林果园,芳草甘木,郊野之富,号为近蜀。

其阴则冠以九嵕,陪以甘泉,乃有灵宫起乎其中。

秦汉之所极观,渊云之所颂叹,于是乎存焉。

下有郑、白之沃,衣食之源。

提封五万,疆埸绮分,沟塍刻镂,原隰龙鳞,决渠降雨,荷插成云。

五谷垂颖,桑麻铺棻。

东郊则有通沟大漕,溃渭洞河,泛舟山东,控引淮湖,与海通波。

西郊则有上囿禁苑,林麓薮泽,陂池连乎蜀汉,缭以周墙,四百余里。

离宫别馆,三十六所。

神池灵沼,往往而在。

其中乃有九真之麟,大宛之马,黄支之犀,条支之鸟。

逾昆仑,越巨海,殊方异类,至于三万里。

其宫室也,体象乎天地,经纬乎阴阳。

据坤灵之正位,仿太紫之圆方。

树中天之华阙,丰冠山之朱堂。

因瑰材而究奇,抗应龙之虹梁。

列棼橑以布翼,荷栋桴而高骧。

雕玉瑱以居楹,裁金壁以饰珰。

发五色之渥彩,光焰朗以景彰。

于是左墄右平,重轩三阶。

闺房周通,门闼洞开。

列钟虡于中庭,立金人于端闱。

仍增崖而衡阈,临峻路而启扉。

徇以离宫别寝,承以崇台闲馆,焕若列宿,紫宫是环。

清凉、宣温、神仙、长年、金华、玉堂、白虎、麒麟,区宇若兹,不可殚论。

增盘崔嵬,登降炤烂,殊形诡制,每各异观。

乘茵步辇,惟所息宴。

后宫则有掖庭、椒房,后妃之室。

合欢、增城、安处、常宁、茝若、椒风、披香、发越、兰林、蕙草、鸳鸾、飞翔之列,昭阳特盛,隆乎孝成。

屋不呈材,墙不露形。

裛以藻绣,络以纶连。

随侯明月,错落其间。

金釭衔璧,是为列钱。

翡翠火齐,流耀含英。

悬黎垂棘,夜光在焉。

于是玄墀扣砌,玉阶彤庭,碝磩彩致,琳珉青荧,珊瑚碧树,周阿而生。

红罗飒纚,绮组缤纷。

精曜华烛,俯仰如神。

后宫之号,十有四位。

窈窕繁华,更盛迭贵。

处乎斯列者,盖以百数。

左右庭中,朝堂百寮之位,萧曹魏邴,谋谟乎其上。

佐命则垂统,辅翼则成化。

流大汉之恺悌,荡亡秦之毒螫。

故令斯人扬乐和之声,作画一之歌。

功德著乎祖宗,膏泽洽乎黎庶。

又有天禄、石渠,典籍之府。

命夫谆诲故老,名儒师傅,讲论乎《六艺》,稽合乎同异。

又有承明、金马、著作之庭。

大雅宏达,于兹为群。

元元本本,殚见洽闻。

启发篇章,校理秘文。

周以钩陈之位,卫以严更之署,总礼官之甲科,群百郡之廉孝。

虎贲赘衣,阉尹阍寺。

陛戟百重,各有典司。

周庐千列,徼道绮错。

辇路经营,修除飞阁。

自未央而连桂宫,北弥明光而亘长乐。

凌隥道而超西墉,掍建章而连外属。

设璧门之凤阙,上觚稜而栖金爵。

内则别风之嶕峣,眇丽巧而耸擢,张千门而立万户,顺阴阳以开阖。

尔乃正殿崔嵬,层构厥高,临乎未央。

经骀汤而出馺娑,洞枍诣以与天梁。

上反宇以盖戴,激日景而纳光。

神明郁其特起,遂偃蹇而上跻。

轶云雨于太半,虹霓回带于棼楣。

虽轻迅与僄狡,犹愕眙而不能阶。

攀井干而未半,目眴转而意迷,舍棂槛而却倚,若颠坠而复稽,魂怳怳以失度,巡回途而下低,既惩惧于登望,降周流以彷徨。

步甬道以萦纡,又杳窱而不见阳。

排飞闼而上出,若游目于天表,似无依而洋洋。

前唐中而后太液,览沧海之汤汤。

扬波涛于碣石,激神岳之嶈嶈。

滥瀛洲与方壶,蓬莱起乎中央。

于是灵草冬荣,神木丛生。

岩峻崷崪,金石峥嵘。

抗仙掌以承露,擢双立之金茎,轶埃壒之混浊,鲜颢气之清英。

骋文成之丕诞,驰五利之所刑。

庶松乔之群类,时游从乎斯庭。

实列仙之攸馆,非吾人之所宁。

尔乃盛娱游之壮观,奋泰武乎上囿。

因兹以威戎夸狄,耀威灵而讲武事。

命荆州使起鸟、诏梁野而驱兽。

毛群内阗,飞羽上覆,接翼侧足,集禁林而屯聚。

水衡虞人,修其营表。

种别群分,部曲有署。

罘网连纮,笼山络野。

列卒周匝,星罗云布。

于是乘銮舆,备法驾,帅群臣,披飞廉,入苑门。

遂绕酆鄗,历上兰。

六师发逐,百兽骇殚,震震爚爚,雷奔电激,草木涂地,山渊反覆。

蹂躏其十二三,乃拗怒而少息。

尔乃期门佽飞,列刃钻鍭,要趹追踪。

鸟惊触丝,兽骇值锋。

机不虚掎,弦不再控。

矢不单杀,中必叠双。

飑飑纷纷,矰缴相缠。

风毛雨血,洒野蔽天。

平原赤,勇士厉。

猿狖失木,豺狼慑窜。

尔乃移师趋险,并蹈潜秽。

穷虎奔突,狂兕触蹶。

许少施巧,秦成力折。

掎僄狡,扼猛噬。

脱角挫脰,徒搏独杀。

挟师豹,拖熊螭。

曳犀犛,顿象罴。

超洞壑,越峻崖。

蹶崭岩,巨石隤。

松柏仆,丛林摧。

草木无余,禽兽殄夷。

于是天子乃登属玉之馆,历长杨之榭。

览山川之体势,观三军之杀获。

原野萧条,目极四裔。

禽相镇压,兽相枕藉。

然后收禽会众,论功赐胙。

陈轻骑以行炰,腾酒车以斟酌。

割鲜野食,举烽命釂。

飨赐毕,劳逸齐,大辂鸣銮,容与徘徊。

集乎豫章之宇,临乎昆明之池。

左牵牛而右织女,似云汉之无涯。

茂树荫蔚,芳草被堤。

兰茝发色,晔晔猗猗。

若摛锦布绣,烛燿乎其陂。

鸟则玄鹤白鹭,黄鹄鵁鹳,鸧鸹鸨鶂,凫鷖鸿雁。

朝发河海,夕宿江汉。

沉浮往来,云集雾散。

于是后宫乘輚辂,登龙舟。

张凤盖,建华旗。

祛黼帷,镜清流。

靡微风,澹淡浮。

棹女讴,鼓吹震,声激越,謍厉天,鸟群翔,鱼窥渊。

招白鹇,下双鹄。

揄文竿,出比目。

抚鸿罿,御矰缴,方舟并骛,俯仰极乐。

遂乃风举云摇,浮游溥览。

前乘秦岭,后越九嵕,东薄河华,西涉岐雍。

宫馆所历,百有余区。

行所朝夕,储不改供。

礼上下而接山川,究休佑之所用。

采游童之欢谣,第从臣之嘉颂。

于斯之时,都都相望,邑邑相属。

国藉十世之基,家承百年之业,士食旧德之名氏,农服先畴之畎亩,商循族世之所鬻,工用高曾之规矩。

粲乎隐隐,各得其所。

若臣者徒观迹于旧墟,闻之乎故老,十分而未得其一端,故不能遍举也。

《西都赋》拼音版
西 dōu
[ [ hàn cháo ] ] bān
hàn zhī 西 dōu , , zài yōng zhōu , , shí yuē zhǎng ān       
zuǒ hán èr xiáo zhī , , biǎo tài huá zhōng nán zhī shān       
yòu jiè bāo xié lǒng shǒu zhī xiǎn , , dài hóng jīng wèi zhī chuān       
zhòng liú zhī wēi , , qiān yǒng 西       
huá shí zhī máo , , jiǔ zhōu zhī shàng yān       
fáng zhī , , tiān zhī yān       
shì héng bèi liù , , sān chéng , , zhōu lóng xìng , , qín shì       
zhì hàn shòu mìng ér dōu zhī , , yǎng dōng jǐng zhī jīng , , xié zhī líng       
fèng chūn jiàn , , liú hóu yǎn chéng       
tiān rén yīng , , huáng míng , , nǎi juàn 西 , , shí wéi zuò jīng       
shì qín lǐng , , é běi , , jiā fēng , , lóng shǒu       
huáng 亿 zǎi , , hóng guī ér       
zhào gāo ér zhōng píng , , shì zēng shì chóng       
shí èr zhī yán zuò , , qióng tài ér chǐ       
jiàn jīn chéng ér wàn zhì , , ya zhōu chí ér chéng yuān       
sān tiáo zhī guǎng 广 , , shí èr zhī tōng mén       
nèi jiē dòng , , yán qiě qiān , , jiǔ shì kāi chǎng , , huò bié suì fèn       
rén , , chē xuán , , tián chéng guō , , páng liú bǎi chán       
hóng chén , , yān yún xiàng lián       
shì shù qiě , , jiāng       
dōu rén shì , , shū fāng       
yóu shì gōng hóu , , liè chǐ jiāng       
xiāng háo , , yóu xiá zhī xióng , , jiē yuán cháng , , míng chūn líng       
lián jiāo zhòng , , chěng zhōng       
ruò nǎi guān jiāo , , yóu jìn xiàn , , nán wàng , , běi tiào líng       
míng dōu duì guō , , xiàng chéng       
yīng jun4 zhī , , miǎn suǒ xìng       
guàn gài yún , , xiàng gōng       
zhōu jun4 zhī háo jié , , dōu zhī huò zhí , , sān xuǎn qiān , , chōng fèng líng       
gài qiáng gàn ruò zhī , , lóng shàng dōu ér guān wàn guó       
fēng zhī nèi , , jué qiān , , chuò luò zhū xià , , jiān suǒ yǒu       
yáng chóng shān yǐn tiān , , yōu lín qióng , , hǎi zhēn cáng , , lán tián měi       
shāng luò yuán wēi , , bīn , , yuán quán guàn zhù , , bēi chí jiāo shǔ       
zhú lín guǒ yuán , , fāng cǎo gān , , jiāo zhī , , hào wéi jìn shǔ       
yīn guàn jiǔ zōng , , péi gān quán , , nǎi yǒu líng gōng zhōng       
qín hàn zhī suǒ guān , , yuān yún zhī suǒ sòng tàn , , shì cún yān       
xià yǒu zhèng bái zhī , , shí zhī yuán       
fēng wàn , , jiāng fèn , , gōu chéng lòu , , yuán lóng lín , , jué jiàng , , chā chéng yún       
chuí yǐng , , sāng fēn       
dōng jiāo yǒu tōng gōu cáo , , kuì wèi dòng , , fàn zhōu shān dōng , , kòng yǐn huái , , hǎi tōng       
西 jiāo yǒu shàng yòu jìn yuàn , , lín sǒu , , bēi chí lián shǔ hàn , , liáo zhōu qiáng , , bǎi       
gōng bié guǎn , , sān shí liù suǒ       
shén chí líng zhǎo , , wǎng wǎng ér zài       
zhōng nǎi yǒu jiǔ zhēn zhī lín , , wǎn zhī , , huáng zhī zhī , , tiáo zhī zhī niǎo       
kūn lún , , yuè hǎi , , shū fāng lèi , , zhì sān wàn       
gōng shì , , xiàng tiān , , jīng wěi yīn yáng       
kūn líng zhī zhèng wèi , , fǎng 仿 tài zhī yuán fāng       
shù zhōng tiān zhī huá què , , fēng guàn shān zhī zhū táng       
yīn guī cái ér jiū , , kàng yīng lóng zhī hóng liáng       
liè fén lǎo , , dòng ér gāo xiāng       
diāo tiàn yíng , , cái jīn shì dāng       
zhī cǎi , , guāng yàn lǎng jǐng zhāng       
shì zuǒ yòu píng , , zhòng xuān sān jiē       
guī fáng zhōu tōng , , mén dòng kāi       
liè zhōng zhōng tíng , , jīn rén duān wéi       
réng zēng ér héng , , lín jun4 ér fēi       
xùn gōng bié qǐn , , chéng chóng tái xián guǎn , , huàn ruò liè xiǔ 宿 , , gōng shì huán       
qīng liáng xuān wēn shén xiān zhǎng nián jīn huá táng bái lín , , ruò , , dān lùn       
zēng pán cuī wéi , , dēng jiàng zhāo làn , , shū xíng guǐ zhì , , měi guān       
chéng yīn niǎn , , wéi suǒ yàn       
hòu gōng yǒu tíng jiāo fáng , , hòu fēi zhī shì       
huān zēng chéng ān chù cháng níng zhǐ ruò jiāo fēng xiāng yuè lán lín huì cǎo yuān luán fēi xiáng zhī liè , , zhāo yáng shèng , , lóng xiào chéng       
chéng cái , , qiáng xíng       
zǎo xiù , , luò lún lián       
suí hóu míng yuè , , cuò luò jiān       
jīn gāng xián , , shì wéi liè qián       
fěi cuì huǒ , , liú yào 耀 hán yīng       
xuán chuí , , guāng zài yān       
shì xuán chí kòu , , jiē tóng tíng , , ruǎn cǎi zhì , , lín mín qīng yíng , , shān shù , , zhōu ā ér shēng       
hóng luó , , bīn fēn       
jīng yào huá zhú , , yǎng shén       
hòu gōng zhī hào , , shí yǒu wèi       
yǎo tiǎo fán huá , , gèng shèng dié guì       
chù liè zhě , , gài bǎi shù       
zuǒ yòu tíng zhōng , , cháo táng bǎi liáo zhī wèi , , xiāo cáo wèi bǐng , , móu shàng       
zuǒ mìng chuí tǒng , , chéng huà       
liú hàn zhī kǎi , , dàng wáng qín zhī shì       
lìng rén yáng zhī shēng , , zuò huà zhī       
gōng zhe zōng , , gāo qià shù       
yòu yǒu tiān shí , , diǎn zhī       
mìng zhūn huì lǎo , , míng shī , , jiǎng lùn liù , , tóng       
yòu yǒu chéng míng jīn zhe zuò zhī tíng       
hóng , , wéi qún       
yuán yuán běn běn , , dān jiàn qià wén       
piān zhāng , , xiào wén       
zhōu gōu chén zhī wèi , , wèi yán gèng zhī shǔ , , zǒng guān zhī jiǎ , , qún bǎi jun4 zhī lián xiào       
bēn zhuì , , yān yǐn hūn       
bǎi zhòng , , yǒu diǎn       
zhōu qiān liè , , jiǎo dào cuò       
niǎn jīng yíng , , xiū chú fēi       
wèi yāng ér lián guì gōng , , běi míng guāng ér gèn zhǎng       
líng dèng dào ér chāo 西 yōng , , hùn jiàn zhāng ér lián wài shǔ       
shè mén zhī fèng què , , shàng léng ér jīn jué       
nèi bié fēng zhī jiāo yáo , , miǎo qiǎo ér sǒng zhuó , , zhāng qiān mén ér wàn , , shùn yīn yáng kāi       
ěr nǎi zhèng diàn 殿 cuī wéi , , céng gòu jué gāo , , lín wèi yāng       
jīng dài tāng ér chū suō , , dòng tiān liáng       
shàng fǎn gài dài , , jǐng ér guāng       
shén míng , , suí yǎn jiǎn ér shàng       
yún tài bàn , , hóng huí dài fén méi       
suī qīng xùn biāo jiǎo , , yóu è ér néng jiē       
pān jǐng gàn ér wèi bàn , , xuàn zhuǎn ér , , shě líng kǎn ér què , , ruò diān zhuì ér , , hún huǎng huǎng shī , , xún huí ér xià , , chéng dēng wàng , , jiàng zhōu liú páng huáng       
yǒng dào yíng , , yòu yǎo tiǎo ér jiàn yáng       
pái fēi ér shàng chū , , ruò yóu tiān biǎo , , ér yáng yáng       
qián táng zhōng ér hòu tài , , lǎn cāng hǎi zhī tāng tāng       
yáng tāo jié shí , , shén yuè zhī qiāng qiāng       
làn yíng zhōu fāng , , péng lái zhōng yāng       
shì líng cǎo dōng róng , , shén cóng shēng       
yán jun4 qiú , , jīn shí zhēng róng       
kàng xiān zhǎng chéng , , zhuó shuāng zhī jīn jīng , , āi ài zhī hún zhuó , , xiān hào zhī qīng yīng       
chěng wén chéng zhī dàn , , chí zhī suǒ xíng       
shù sōng qiáo zhī qún lèi , , shí yóu cóng tíng       
shí liè xiān zhī yōu guǎn , , fēi rén zhī suǒ níng       
ěr nǎi shèng yóu zhī zhuàng guān , , fèn tài shàng yòu       
yīn wēi róng kuā , , yào 耀 wēi líng ér jiǎng shì       
mìng jīng zhōu shǐ 使 niǎo zhào liáng ér shòu       
máo qún nèi tián , , fēi shàng , , jiē , , jìn lín ér tún       
shuǐ héng rén , , xiū yíng biǎo       
zhǒng bié qún fèn , , yǒu shǔ       
wǎng lián hóng , , lóng shān luò       
liè zhōu , , xīng luó yún       
shì chéng luán , , bèi jià , , shuài qún chén , , fēi lián , , yuàn mén       
suí rào fēng hào , , shàng lán       
liù shī zhú , , bǎi shòu hài dān , , zhèn zhèn yuè yuè , , léi bēn diàn , , cǎo , , shān yuān fǎn       
róu lìn shí èr sān , , nǎi niù ér shǎo       
ěr nǎi mén fēi , , liè rèn zuàn hóu , , yào guì zhuī zōng       
niǎo jīng chù , , shòu hài zhí fēng       
, , xián zài kòng       
shǐ dān shā , , zhōng dié shuāng       
biāo biāo fēn fēn , , zēng jiǎo xiàng chán       
fēng máo xuè , , tiān       
píng yuán chì , , yǒng shì       
yuán yòu shī , , chái láng shè cuàn       
ěr nǎi shī xiǎn , , bìng dǎo qián huì       
qióng bēn , , kuáng chù juě       
shǎo shī qiǎo , , qín chéng shé       
biāo jiǎo , , è měng shì       
tuō jiǎo cuò dòu , , shā       
jiā shī bào , , tuō xióng chī       
, , dùn xiàng       
chāo dòng , , yuè jun4       
juě zhǎn yán , , shí tuí       
sōng bǎi , , cóng lín cuī       
cǎo , , qín shòu tiǎn       
shì tiān nǎi dēng shǔ zhī guǎn , , zhǎng yáng zhī xiè       
lǎn shān chuān zhī shì , , guān sān jun1 zhī shā huò       
yuán xiāo tiáo , ,       
qín xiàng zhèn , , shòu xiàng zhěn jiè       
rán hòu shōu qín huì zhòng , , lùn gōng zuò       
chén qīng háng páo , , téng jiǔ chē zhēn zhuó       
xiān shí , , fēng mìng jiào       
xiǎng , , láo , , míng luán , , róng pái huái       
zhāng zhī , , lín kūn míng zhī chí       
zuǒ qiān niú ér yòu zhī , , yún hàn zhī       
mào shù yīn wèi , , fāng cǎo bèi       
lán zhǐ , ,       
ruò chī jǐn xiù , , zhú shuò bēi       
niǎo xuán bái , , huáng xiāo guàn , , qiāng guā bǎo , , hóng 鸿 yàn       
cháo hǎi , , xiǔ 宿 jiāng hàn       
chén wǎng lái , , yún sàn       
shì hòu gōng chéng zhàn , , dēng lóng zhōu       
zhāng fèng gài , , jiàn huá       
wéi , , jìng qīng liú       
wēi fēng , , dàn dàn       
zhào ōu , , chuī zhèn , , shēng yuè , , yīng tiān , , niǎo qún xiáng , , kuī yuān       
zhāo bái xián , , xià shuāng       
wén gān 竿 , , chū       
hóng 鸿 chōng 罿 , , zēng jiǎo , , fāng zhōu bìng , , yǎng       
suí nǎi fēng yún yáo , , yóu lǎn       
qián chéng qín lǐng , , hòu yuè jiǔ zōng , , dōng báo huá , , 西 shè yōng       
gōng guǎn suǒ , , bǎi yǒu       
háng suǒ cháo , , chǔ gǎi gòng       
shàng xià ér jiē shān chuān , , jiū xiū yòu zhī suǒ yòng       
cǎi yóu tóng zhī huān yáo , , cóng chén zhī jiā sòng       
zhī shí , , dōu dōu xiàng wàng , , xiàng shǔ       
guó jiè shí shì zhī , , jiā chéng bǎi nián zhī , , shì shí jiù zhī míng shì , , nóng xiān chóu zhī quǎn , , shāng xún shì zhī suǒ , , gōng yòng gāo céng zhī guī       
càn yǐn yǐn , , suǒ       
ruò chén zhě guān jiù , , wén zhī lǎo , , shí fèn ér wèi duān , , néng biàn
作者班固介绍
班固(建武八年32年-永元四年92年)东汉官吏、史学家、文学家。史学家班彪之子,字孟坚,汉族,扶风安陵人(今陕西咸阳东北)。除兰台令史,迁为郎,典校秘书,潜心二十余年,修成《汉书》,当世重之,迁玄武司马,撰《白虎通德论》,征匈奴为中护军,兵败受牵连,死狱中,善辞赋,有《两都赋》等。
班固相关作品

诗·零

长安何纷纷。

诏葬霍将军。

刺绣被百领。

县官给衣衾。

宝剑值千金。

指之干树枝。

论功歌诗

因露寝兮产灵芝。

象三德兮瑞应图。

延寿命兮光此都。

配上帝兮象太微。

参日月兮扬光辉。

论功歌诗·零

后土化育兮四时行。

修灵液养兮元气覆。

冬同云兮春霡霂。

膏泽洽兮殖嘉谷。

灵台诗

乃经灵台。

灵台既崇。

帝勤时登。

爰考休征。

三光宣精。

五行布序。

习习祥风。

祁祁甘雨。

百谷蓁蓁。

庶草蕃庑。

屡惟丰年。

于皇乐胥。