首页 | 专题| 搜索 | 典籍 在线词典
诗文 | 作者 | 名句 | 成语| 文章
《东都赋》原文
朝代:汉朝 作者:班固浏览量:131

东都主人喟然而叹曰:“痛乎风俗之移人也。

子实秦人,矜夸馆室,保界河山,信识昭、襄而知始皇矣,乌睹大汉之云为乎?夫大汉之开元也,奋布衣以登皇位,由数期而创万代,盖六籍所不能谈,前圣靡得言焉当此之时,功有横而当天,讨有逆而顺民。

故娄敬度势而献其说,萧公权宜而拓其制。

时岂泰而安之哉,计不得以已也。

吾子曾不是睹,顾曜后嗣之末造,不亦暗乎?今将语子以建武之治,永平之事,监于太清,以变子之惑志。

往者王莽作逆,汉祚中缺,天人致诛,六合相灭。

于时之乱,生人几亡,鬼神泯绝,壑无完柩,郛罔遗室。

原野厌人之肉,川谷流人之血,秦、项之灾,犹不克半,书契以来,未之或纪。

故下人号而上诉,上帝怀而降监,乃致命乎圣皇。

于是圣皇乃握乾符,阐坤珍,披皇图,稽帝文,赫然发愤,应若兴云,霆击昆阳,凭怒雷震。

遂超大河,跨北岳,立号高邑,建都河、洛。

绍百王之荒屯,因造化之荡涤,体元立制,继天而作。

系唐统,接汉绪,茂育群生,恢复疆宇,勋兼乎在昔,事勤乎三五。

岂特方轨并迹,纷纷后辟,治近古之所务,蹈一圣之险易云尔哉。

且夫建武之元,天地革命,四海之内,更造夫妇,肇有父子,君臣初建,人伦实始,斯乃伏牺氏之所以基皇德也。

分州土,立市朝,作盘舆,造器械,斯乃轩辕氏之所以开帝功也。

龚行天罚,应天顺人,斯乃汤、武之所以昭王业也。

迁都改邑,有殷宗中兴之则焉。

即土之中,有周成隆平之制焉。

不阶尺土一人之柄,同符乎高祖。

克己复礼,以奉终始,允恭乎孝文。

宪章稽古,封岱勒成,仪炳乎世宗。

案《六经》而校德,眇古昔而论功,仁圣之事既该,而帝王之道备矣。

至于永平之际,重熙而累洽,盛三雍之上仪,修衮龙之法服,铺鸿藻,信景铄,扬世庙,正雅乐。

人神之和允洽,群臣之序既肃。

乃动大辂,遵皇衢,省方巡狩,穷览万国之有无,考声教之所被,散皇明以烛幽。

然后增周旧,修洛邑,扇巍巍,显翼翼。

光汉京于诸夏,总八方而为之极。

是以皇城之内,宫室光明,阙庭神丽,奢不可逾,俭不能侈。

外则因原野以作苑,填流泉而为沼,发 苹藻以潜鱼,丰圃草以毓兽,制同乎梁邹,谊合乎灵囿。

若乃顺时节而搜狩,简车徒以讲武,则必临之以《王制》,考之以《风》《雅》,历《驺虞》,览《驷铁》,嘉《车攻》,采《吉日》,礼官整仪,乘舆乃出。

于是发鲸鱼,铿华钟,登玉辂,乘时龙,凤盖棽丽,和銮玲珑,天官景从,寝威盛容。

山灵护野,属御方神,雨师泛洒,风伯清尘,千乘雷起,万骑纷纭,元戎竟野,戈铤彗云,羽旄扫霓,旌旗拂天。

焱焱炎炎,扬光飞文,吐焰生风,欱野喷山,日月为之夺明,丘陵为之摇震。

遂集乎中囿,陈师案屯,骈部曲,列校队,勒三军,誓将帅。

然后举烽伐鼓,申令三驱, 輶车霆激,骁骑电骛,由基发射范氏施御,弦不睼禽,辔不诡遇,飞者未及翔,走者未及去。

指顾倏忽,获车已实,乐不极盘,杀不尽物,马踠余足,士怒未渫,先驱复路,属车案节。

于是荐三牺,效五牲,礼神祇,怀百灵,觐明堂,临辟雍,扬缉熙,宣皇风,登灵台,考休徵。

俯仰乎乾坤,参象乎圣躬,目中夏而布德,瞰四裔而抗棱。

西荡河源,东澹海漘,北动幽崖,南趯朱垠。

殊方别区,界绝而不邻。

自孝武之所不征,孝宣之所未臣,莫不陆讋水栗,奔走而来宾。

遂绥哀牢,开永昌,春王三朝,会同汉京。

是日也,天子受四海之图籍,膺万国之贡珍,内抚诸夏,外绥百蛮。

尔乃盛礼兴乐,供帐置乎云龙之庭,陈百寮而赞群后,究皇仪而展帝容。

于是庭实千品,旨酒万钟,列金罍,班玉觞,嘉珍御,太牢飨。

尔乃食举《雍》彻,太师奏乐,陈金石,布丝竹,钟鼓铿鍧,管弦烨煜。

抗五声,极六律,歌九功,舞八佾,《韶》《武》备,泰古华。

四夷间奏,德广所及,僸佅兜离,罔不具集。

万乐备,百礼暨,皇欢浃,群臣醉,降烟熅,调元气,然后撞钟告罢,百寮遂退。

于是圣上亲万方之欢娱,又沐浴于膏泽,惧其侈心之将萌,而怠于东作也,乃申旧间,下明诏,命有司,班宪度,昭节俭,示太素。

去后宫之丽饰,损乘舆之服御,抑工商之淫业,兴农桑之盛务。

遂令海内弃末而反本,背伪而归真,女修织,男务耕耘,器用陶匏,服尚素玄,耻纤靡而不服,贱奇丽而弗珍,捐金于山,沈珠于渊。

于是百姓涤瑕荡秽而镜至清,形神寂漠,耳目弗营,嗜欲之源灭,廉耻之心生,莫不优游而自得,玉润而金声。

是以四海之内,学校如林,庠序盈门,献酬交错,俎豆莘莘,下舞上歌,蹈德咏仁。

登降饪宴之礼既毕,因相与嗟叹玄德,谠言弘说,咸含和而吐气,颂曰:“盛哉乎斯世!”今论者但知诵虞、夏之《书》,咏殷、周之《诗》,讲羲、文之《易》,论孔氏之《春秋》,罕能精古今之清浊,究汉德之所由。

唯子颇识旧典,又徒驰骋乎末流。

温故知新已难,而知德者鲜矣。

且夫僻界西戎,险阻四塞,修其防御,孰与处乎土中,平夷洞达,万方辐凑?秦岭、九崚,泾、渭之川,曷若四渎、五岳,带河溯洛,图书之渊?建章、甘泉,馆御列仙,孰与灵台、明堂,统和天人?太液、昆明,鸟兽之囿,曷若辟雍海流,道德之富?游侠逾侈,犯义侵礼,孰与同履法度,翼翼济济也?子徒习秦阿房之造天,而不知京洛之有制也。

识函谷之可关,而不知王者之无外也。

主人之辞未终,西都宾矍然失容,逡巡降阶,揲然意下,捧手欲辞。

”主人曰:“复位,今将授予以五篇之诗。

”宾既卒业,乃称曰:“美哉乎斯诗!义正乎扬雄,事实乎相如,匪唯主人之好学,盖乃遭遇乎斯时也。

小子狂简,不知所裁,既闻正道,请终身而诵之。

《东都赋》拼音版
dōng dōu
[ [ hàn cháo ] ] bān
dōng dōu zhǔ rén kuì rán ér tàn yuē : : tòng fēng zhī rén       
shí qín rén , , jīn kuā guǎn shì , , bǎo jiè shān , , xìn shí zhāo xiāng ér zhī shǐ huáng , , hàn zhī yún wéi ? ? hàn zhī kāi yuán , , fèn dēng huáng wèi , , yóu shù ér chuàng wàn dài , , gài liù suǒ néng tán , , qián shèng yán yān dāng zhī shí , , gōng yǒu héng ér dāng tiān , , tǎo yǒu ér shùn mín       
lóu jìng shì ér xiàn shuō , , xiāo gōng quán ér tuò zhì       
shí tài ér ān zhī zāi , ,       
céng shì , , yào hòu zhī zào , , àn ? ? jīn jiāng jiàn zhī zhì , , yǒng píng zhī shì , , jiān tài qīng , , biàn zhī huò zhì       
wǎng zhě wáng mǎng zuò , , hàn zuò zhōng quē , , tiān rén zhì zhū , , liù xiàng miè       
shí zhī luàn , , shēng rén wáng , , guǐ shén mǐn jué , , wán jiù , , wǎng shì       
yuán yàn rén zhī ròu , , chuān liú rén zhī xuè , , qín xiàng zhī zāi , , yóu bàn , , shū lái , , wèi zhī huò       
xià rén hào ér shàng , , shàng huái 怀 ér jiàng jiān , , nǎi zhì mìng shèng huáng       
shì shèng huáng nǎi qián , , chǎn kūn zhēn , , huáng , , wén , , rán fèn , , yīng ruò xìng yún , , tíng kūn yáng , , píng léi zhèn       
suí chāo , , kuà běi yuè , , hào gāo , , jiàn dōu luò       
shào bǎi wáng zhī huāng tún , , yīn zào huà zhī dàng , , yuán zhì , , tiān ér zuò       
táng tǒng , , jiē hàn , , mào qún shēng , , huī jiāng , , xūn jiān zài , , shì qín sān       
fāng guǐ bìng , , fēn fēn hòu , , zhì jìn zhī suǒ , , dǎo shèng zhī xiǎn yún ěr zāi       
qiě jiàn zhī yuán , , tiān mìng , , hǎi zhī nèi , , gèng zào , , zhào yǒu , , jun1 chén chū jiàn , , rén lún shí shǐ , , nǎi shì zhī suǒ huáng       
fèn zhōu , , shì cháo , , zuò pán , , zào xiè , , nǎi xuān yuán shì zhī suǒ kāi gōng       
gōng háng tiān , , yīng tiān shùn rén , , nǎi tāng zhī suǒ zhāo wáng       
qiān dōu gǎi , , yǒu yīn zōng zhōng xìng zhī yān       
zhī zhōng , , yǒu zhōu chéng lóng píng zhī zhì yān       
jiē chǐ rén zhī bǐng , , tóng gāo       
, , fèng zhōng shǐ , , yǔn gōng xiào wén       
xiàn zhāng , , fēng dài chéng , , bǐng shì zōng       
àn liù jīng ér xiào , , miǎo ér lùn gōng , , rén shèng zhī shì gāi , , ér wáng zhī dào bèi       
zhì yǒng píng zhī , , zhòng ér lèi qià , , shèng sān yōng zhī shàng , , xiū gǔn lóng zhī , , hóng 鸿 zǎo , , xìn jǐng shuò , , yáng shì miào , , zhèng       
rén shén zhī yǔn qià , , qún chén zhī       
nǎi dòng , , zūn huáng , , shěng fāng xún shòu , , qióng lǎn wàn guó zhī yǒu , , kǎo shēng jiāo zhī suǒ bèi , , sàn huáng míng zhú yōu       
rán hòu zēng zhōu jiù , , xiū luò , , shàn wēi wēi , , xiǎn       
guāng hàn jīng zhū xià , , zǒng fāng ér wéi zhī       
shì huáng chéng zhī nèi , , gōng shì guāng míng , , què tíng shén , , shē , , jiǎn néng chǐ       
wài yīn yuán zuò yuàn , , tián liú quán ér wéi zhǎo , ,        píng zǎo qián , , fēng cǎo shòu , , zhì tóng liáng zōu , , líng yòu       
ruò nǎi shùn shí jiē ér sōu shòu , , jiǎn chē jiǎng , , lín zhī wáng zhì , , kǎo zhī fēng , , zōu , , lǎn tiě , , jiā chē gōng , , cǎi , , guān zhěng , , chéng nǎi chū       
shì jīng , , kēng huá zhōng , , dēng , , chéng shí lóng , , fèng gài chēn , , luán líng lóng , , tiān guān jǐng cóng , , qǐn wēi shèng róng       
shān líng , , shǔ fāng shén , , shī fàn , , fēng qīng chén , , qiān chéng léi , , wàn fēn yún , , yuán róng jìng , , dìng huì yún , , máo sǎo , , jīng tiān       
yàn yàn yán yán , , yáng guāng fēi wén , , yàn shēng fēng , , pēn shān , , yuè wéi zhī duó míng , , qiū líng wéi zhī yáo zhèn       
suí zhōng yòu , , chén shī àn tún , , pián , , liè xiào duì , , sān jun1 , , shì jiāng shuài       
rán hòu fēng , , shēn lìng sān , ,        yóu chē tíng , , xiāo diàn , , yóu shè fàn shì shī , , xián tiàn qín , , pèi guǐ , , fēi zhě wèi xiáng , , zǒu zhě wèi       
zhǐ shū , , huò chē shí , , pán , , shā jìn , , , , shì wèi xiè , , xiān , , shǔ chē àn jiē       
shì jiàn sān , , xiào shēng , , shén , , huái 怀 bǎi líng , , jìn míng táng , , lín yōng , , yáng , , xuān huáng fēng , , dēng líng tái , , kǎo xiū zhēng       
yǎng qián kūn , , cān xiàng shèng gōng , , zhōng xià ér , , kàn ér kàng léng       
西 dàng yuán , , dōng dàn hǎi chún , , běi dòng yōu , , nán yuè zhū yín       
shū fāng bié , , jiè jué ér lín       
xiào zhī suǒ zhēng , , xiào xuān zhī suǒ wèi chén , , zhé shuǐ , , bēn zǒu ér lái bīn       
suí suí āi láo , , kāi yǒng chāng , , chūn wáng sān cháo , , huì tóng hàn jīng       
shì , , tiān shòu hǎi zhī , , yīng wàn guó zhī gòng zhēn , , nèi zhū xià , , wài suí bǎi mán       
ěr nǎi shèng xìng , , gòng zhàng zhì yún lóng zhī tíng , , chén bǎi liáo ér zàn qún hòu , , jiū huáng ér zhǎn róng       
shì tíng shí qiān pǐn , , zhǐ jiǔ wàn zhōng , , liè jīn léi , , bān shāng , , jiā zhēn , , tài láo xiǎng       
ěr nǎi shí yōng chè , , tài shī zòu , , chén jīn shí , , zhú , , zhōng kēng hōng , , guǎn xián       
kàng shēng , , liù , , jiǔ gōng , , , , sháo bèi , , tài huá       
jiān zòu , , guǎng 广 suǒ , , jìn mài dōu , , wǎng       
wàn bèi , , bǎi , , huáng huān jiā , , qún chén zuì , , jiàng yān yūn , , diào yuán , , rán hòu zhuàng zhōng gào , , bǎi liáo suí tuì 退       
shì shèng shàng qīn wàn fāng zhī huān , , yòu gāo , , chǐ xīn zhī jiāng méng , , ér dài dōng zuò , , nǎi shēn jiù jiān , , xià míng zhào , , mìng yǒu , , bān xiàn , , zhāo jiē jiǎn , , shì tài       
hòu gōng zhī shì , , sǔn chéng zhī , , gōng shāng zhī yín , , xìng nóng sāng zhī shèng       
suí lìng hǎi nèi ér fǎn běn , , bèi wěi ér guī zhēn , , xiū zhī , , nán gēng yún , , yòng táo páo , , shàng xuán , , chǐ xiān ér , , jiàn ér zhēn , , juān jīn shān , , shěn zhū yuān       
shì bǎi xìng xiá dàng huì ér jìng zhì qīng , , xíng shén , , ěr yíng , , shì zhī yuán miè , , lián chǐ zhī xīn shēng , , yōu yóu ér , , rùn ér jīn shēng       
shì hǎi zhī nèi , , xué xiào lín , , xiáng yíng mén , , xiàn chóu jiāo cuò , , dòu shēn shēn , , xià shàng , , dǎo yǒng rén       
dēng jiàng rèn yàn zhī , , yīn xiàng jiē tàn xuán , , dǎng yán hóng shuō , , xián hán ér , , sòng yuē : : shèng zāi shì ! ! jīn lùn zhě dàn zhī sòng xià zhī shū , , yǒng yīn zhōu zhī shī , , jiǎng wén zhī , , lùn kǒng shì zhī chūn qiū , , hǎn néng jīng jīn zhī qīng zhuó , , jiū hàn zhī suǒ yóu       
wéi shí jiù diǎn , , yòu chí chěng liú       
wēn zhī xīn nán , , ér zhī zhě xiān       
qiě jiè 西 róng , , xiǎn sāi , , xiū fáng , , shú chù zhōng , , píng dòng , , wàn fāng còu ? ? qín lǐng jiǔ líng , , jīng wèi zhī chuān , , ruò yuè , , dài luò , , shū zhī yuān ? ? jiàn zhāng gān quán , , guǎn liè xiān , , shú líng tái míng táng , , tǒng tiān rén ? ? tài kūn míng , , niǎo shòu zhī yòu , , ruò yōng hǎi liú , , dào zhī ? ? yóu xiá chǐ , , fàn qīn , , shú tóng , , ? ? qín ā fáng zhī zào tiān , , ér zhī jīng luò zhī yǒu zhì       
shí hán zhī guān , , ér zhī wáng zhě zhī wài       
zhǔ rén zhī wèi zhōng , , 西 dōu bīn jué rán shī róng , , qūn xún jiàng jiē , , dié rán xià , , pěng shǒu       
zhǔ rén yuē : : wèi , , jīn jiāng shòu piān zhī shī       
bīn , , nǎi chēng yuē : : měi zāi shī ! ! zhèng yáng xióng , , shì shí xiàng , , fěi wéi zhǔ rén zhī hǎo xué , , gài nǎi zāo shí       
xiǎo kuáng jiǎn , , zhī suǒ cái , , wén zhèng dào , , qǐng zhōng shēn ér sòng zhī
作者班固介绍
班固(建武八年32年-永元四年92年)东汉官吏、史学家、文学家。史学家班彪之子,字孟坚,汉族,扶风安陵人(今陕西咸阳东北)。除兰台令史,迁为郎,典校秘书,潜心二十余年,修成《汉书》,当世重之,迁玄武司马,撰《白虎通德论》,征匈奴为中护军,兵败受牵连,死狱中,善辞赋,有《两都赋》等。
班固相关作品

诗·零

长安何纷纷。

诏葬霍将军。

刺绣被百领。

县官给衣衾。

宝剑值千金。

指之干树枝。

论功歌诗

因露寝兮产灵芝。

象三德兮瑞应图。

延寿命兮光此都。

配上帝兮象太微。

参日月兮扬光辉。

论功歌诗·零

后土化育兮四时行。

修灵液养兮元气覆。

冬同云兮春霡霂。

膏泽洽兮殖嘉谷。

灵台诗

乃经灵台。

灵台既崇。

帝勤时登。

爰考休征。

三光宣精。

五行布序。

习习祥风。

祁祁甘雨。

百谷蓁蓁。

庶草蕃庑。

屡惟丰年。

于皇乐胥。